نقش اختلاف قرائات بر تغيير معنا در سوره مباركه كهف

دانش تلاوت قرآن به شيوه‌هاي قرائت و اداي واژه‌هاي قرآن مي‌پردازد. اختلاف قرائت كه به تفاوت اين شيوه‌ها بازمي‌گردد، مي‌تواند نقشي مهم در فهم واژه‌‌ها و آيات قرآن كريم ايفا كند. نقش اختلاف قرائت از جنبه‌هاي مختلفي قابل بررسي است. اين مقاله در نظر دارد تا بر اساس گردآوري داده‌ها و روش توصيفي ـ تحليلي به بررسي نقش اختلاف قرائات از جهت ساختاري و مفهومي در معناي آيات يكي از سور قرآن كريم بپردازد. از‌اين‌رو، از دو تفسير كشاف (زمخشري) و التحرير و التنوير (ابن‌عاشور) به‌عنوان دو تفسير مشهور اهل سنت و تفسير مجمع‌البيان (طبرسي) و تبيان (طوسي) به‌عنوان دو تفسير مشهور شيعه كه اهتمام ويژه‌اي به نقش اختلاف قرائات در معناي آيات الهي دارند، بهره‌مند شده است. سوره مباركه كهف با توجه به دارا بودن حجم مناسبي از اختلاف قرائات، نمونه مناسبي براي مبحث مذكور است. از ديدگاه اين مفسران در ميان 110 آيه سوره كهف، در 44 آيه اختلاف قرائت مشاهده مي‌شود كه در 21 آيه، اختلاف‌ها محدود به اداي واژه‌ها و موارد سجاوندي است كه اثر معنا‌يي ندارند و در 23 آيه، اختلاف قرائت به تغيير معنايي جزئي منجر مي‌شود كه قابل چشم‌پوشي است و دليلي بر تحريف اين كتاب الهي نيست.