مطالعۀ تركيبات و عناصر سفال منقوش دورۀ سلوكي/ اوايل اشكاني منطقۀ غرب ايران با استفاده از روش XRF و XRD با هدف تعيين ميزان تشابه و تمايز

اين پژوهش با هدف مطالعه و شناخت تركيبات و عناصر سفال هاي سلوكي/اوايل اشكاني در غرب ايران با استفاده از دو روش آزمايشگاهي XRD و XRF صورت گرفت. در برخي از بررسي و كاوش هاي منطقۀ غرب ايران اين نوع سفال شناسايي شده است و در عموم اين محوطه ها، سفال هاي ياد شده از حيث شيوۀ ساخت ويژگي هاي همساني دارند؛ با اين حال منشأ ساخت آن ها مورد بحث است. به درستي براي پژوهشگران مشخص نشده كه چه ميزان از سفال هاي مكشوف از ادوار سلوكي و اشكاني، چه آن ها كه در بررسي هاي سطحي به دست آمده اند و چه آن ها كه از كاوش هاي باستان شناسي يافت شده اند، منشأ بومي دارند يا وارداتي هستند؟ اين سفالينه ها ازنظر تركيب و نوع عناصر و همچنين شرايط پخت با همديگر شبيه هستند يا متفاوت اند؟ تشخيص همگوني اين نمونه ها كه صرفاً بر پايۀ تشابهات ظاهري و از روي گونه شناختي اظهارنظر مي شود، بعضاً موجب شده تا حدس وجود موضوعاتي مانند تجارت گستردۀ سفال يا مراكز عمده و اصلي توليد آن مطرح شود. نمونه هاي مورد مطالعۀ اين پژوهش از مناطق دلفان ، الشتر و نهاوند به عنوان بخش شرقي زاگرس مركزي گزينش شده اند. نحوۀ گزينش اين قطعات بر پايۀ انتخاب نمونه هاي شاخص محوطه هاي مرتبط با دورۀ سلوكي و اوايل دورۀ اشكاني است. اين پژوهش داراي ماهيت توصيفيتحليلي است و روش پژوهش در اين مقاله به صورت تركيبي از فعاليت هاي ميداني باستان شناسي، مطالعات آزمايشگاهي (XRD و XRF) و گردآوري كتابخانه اي است. نتايج آزمايش ها نشان مي دهد كه سفال هاي همگون در محوطه هاي مورد بررسي، علاوه بر تشابه در عناصر و تركيب سفال ها با ساختار زمين شناسي و ناحيۀ جغرافيايي نيز همسان هستند؛ لذا بحث وارداتي بودن اين سفال ها منتفي است. #160;