الگوسازي عوامل هشداردهنده زودهنگام بحران ارزي تحت نظام‌هاي ارزي متفاوت

پيش بيني نوسانات و بحران هاي ارزي گامي مهم در سياست گذاري ارزي كشورها محسوب مي شود. نظر به اين كه هدف سيستم يا الگوهاي هشدار زودهنگام، پيش بيني بحران هاست، به كارگيري آن ها براي پيش گيري از وقوع بحران هاي اقتصادي از جمله بحران هاي ارزي ضروري است. بنابراين هدف اين پژوهش الگوسازي و رتبه سنجي عوامل هشداردهنده زودهنگام بحران ارزي با روش متوسط گيري بيزين است. بدين منظور 70 متغير هشداردهنده بحران ارزي در طول دوره زماني 1970- 2018 براي مهم ترين شركاي تجاري ايران كه بحران ارزي را تجربه نموده اند در نظام هاي ارزي شناور و غيرشناور مورد بررسي قرار مي گيرند. متغيرهاي هشداردهنده انتخابي، شامل طيف وسيعي از متغيرهاي اقتصاد كلان و متغيرهاي مالي است كه وضعيت اقتصاد را در بخش هاي حقيقي، پولي، سياسي، ماليه عمومي، خارجي، نهادي و ساختاري نشان مي دهند. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان مي دهد كه سيستم طراحي شده توانايي بالايي در پيش بيني بحران هاي ارزي در دوره زماني مورد بررسي و شناسايي مهم ترين عوامل هشداردهنده داشته است. در مجموع نتايج بيانگر آن است كه با در نظر گرفتن نظام حاكميت ارزي در مدل هاي هشداردهنده بحران هاي ارزي، متغيرهاي بعضا متفاوتي به عنوان هشداردهنده بحران هاي ارزي معرفي مي شوند؛ به طوري كه تغييرات فشار بازار ارز، تغييرات نرخ ارز موثر واقعي، نسبت ذخاير بين المللي به بدهي خارجي، رشد توليد ناخالص داخلي واقعي و درصد نسبت سرمايه گذاري مستقيم خارجي به توليد ناخالص داخلي در نظام ارزي شناور و تغييرات فشار بازار ارز، نرخ تورم، تغييرات نرخ ارز موثر واقعي، درصد نسبت ذخاير بين المللي به توليد ناخالص داخلي و درصد نسبت صادرات كالا و خدمات به توليد ناخالص داخلي در نظام غيرشناور، شاخص هاي هشداردهنده مهم هستند.