برآورد ارزش اقتصادي كاركرد ترسيب كربن، توليد اكسيژن و توليد علوفه در تالاب گندمان

نقش مؤثر منابع محيط‌زيستي در ادامه روند توسعه پايدار و حفظ حيات بشر سبب شده تا توجه اقتصاددانان به نقش‌هاي غيربازاري اين منابع متمركز شود. اطلاع از ميزان منافعي كه با تخريب منابع محيطي از دسترس جامعه خارج مي‌شود، انگيزه حفاظت و حمايت از اين گنجينه‌هاي ارزشمند طبيعي را در جامعه ايجاد مي‌كند. اطلاع و آگاهي از ميزان منافع منابع محيط‌زيستي، نيازمند ارزشگذاري اين منابع است. اين تحقيق با هدف ارزشگذاري اقتصادي كاركردهاي ترسيب كربن، توليد اكسيژن و توليد علوفه در تالاب گندمان با مساحت 980 هكتار با رويكرد مديريت پايدار انجام شد. بدين منظور، در مناطق معرف سه تيپ گياهي Juncus inflexsusCynodon dactylon، Cyperus longusCladium mariscus و Phragmites australis يك ترانسكت 200 متري انداخته و مجموعا تعداد 30 پلات يك مترمربعي به صورت تصادفي منظم در طول ترانسكت‌ها مستقر گرديد. سپس در داخل هر پلات علاوه بر برداشت نمونه خاك، درصد تاج پوشش تمام گونه‌هاي گياهي، لاشبرگ و سنگ و سنگريزه برآورد شد. همچنين زي‌توده هوايي گياهان در 50 درصد از پلات‌ها در فاصله يك سانتيمتر بالاتر از سطح خاك قطع، جمع‌آوري و خشك گرديد. اندوخته كربن گياه با استفاده از روش‌ احتراق در كوره الكتريكي و كربن آلي خاك با استفاده از روش‌هاي والكلي بلاك اندازه‌گيري شد. مقدار توليد اكسيژن نيز برمبناي مقدار ماده خشك گياهي محاسبه گرديد. براساس نتايج حاصل از اين تحقيق مقدار اندوخته كربن گياه و خاك و مقدار توليد اكسيژن، به تفكيك تيپ‌هاي گياهي تعيين شد. نتايج نشان داد كه ميانگين توليد علوفه در تالاب 14.8 تن در هكتار در سال است. همچنين مقدار اندوخته كربن زي‌توده پوشش گياهي و اكسيژن توليد شده در كل تالاب گندمان به ترتيب برابر با 8.9 و 22.4 تن در هكتار در سال است. كربن اندوخته شده در خاك تالاب نيز 554.7 تن در هكتار برآورد گرديد. بنابراين ارزش اقتصادي تالاب گندمان در هر هكتار در سال براي كاركردهاي توليد علوفه، ترسيب كربن گياهي و توليد اكسيژن به ترتيب 72728345.9، 9,457,140 و 11189600 ريال مي‌باشد. ارزش اقتصادي كربن ذخيره شده در خاك تالاب گندمان نيز 589,424,220 ريال در هكتار به‌دست آمد.