بازنگري بر تناظر ميان پرده‌ي سينما و آينه‌ي ژاك لكان با توجه به ماهيت تصوير سينمايي

مشابه دانستن آينه ي ژاك لكان با پرده‌ي سينما يكي از محوري‌ترين نگره‌هاي نقد روانكاوانه‌ي فيلم را رقم زد. كاربرد تمثيل آينه براي لكان اين بود كه او از طريق جدايي عيني ميان نوزاد و تصوير او در آينه، انشقاق ميان وجود في‌نفسه(امر خيالي ناخودآگاه) و وجود براي ديگري(هويت اجتماعي خودآگاه) را تبيين مي‌كرد. اما كاربرد تناظر ميان آينه و پرده‌ي سينما نزد نظريه‌پردازان اين بود كه آن‌ها جدايي ماهيت بيننده(ساحت واقع) از هويت بيروني(هويت تماشاگر سينمابودن) را دستمايه مي‌ساختند تا نشان دهند كه ساختارهاي ديگري بزرگ(دستگاه سينمايي) چطور به هويت سوژه‌ها شكل مي‌دهند يا اينكه سوژه‌ها چطور در برابر اين امر مقاومت مي‌كنند. جستار پيش رو در نظر دارد تا از طريق بازنگري بر فرايند رويت تصوير سينمايي، يكبار ديگر به گسست سوبژكتيو لكاني ميان امر دروني و امر بيروني بپردازد و شيوه‌هايي را بنمايد كه از طريق آن‌ها مي‌توان عدم وجود اين گسست را از خود مدل نتيجه گرفت. به اين منظور، دربحث از تصوير سينمايي ه دو انگاشت هستي شناسانه اشاره ميشود كه آن را از تصوير آينه مجزا مي سازد. بنابه فرض نورنگاشت بودن تصوير و تابيدن از پرتوافكني در پشت سر بيننده، هستي مستقلي به تصوير آينه ميبخشد كه فرايند رويت آن را به شيوه ي متفاوتي از تصوير آينه رقم مي زند.