عنوان مقاله :
تحليل و نقد ويژگي‌هاي پسامدرني رمان هيس
عنوان به زبان ديگر :
An Analysis and Critique of Postmodern Characteristics in the Novel Hiss
پديد آورندگان :
مالمير، تيمور دانشگاه كردستان - گروه زبان و ادبيّات فارسي , رستم يونس، نجم الدين دانشگاه كردستان
كليدواژه :
هيس , محمّدرضا كاتب , پسامدرن , وجودشناسانه , شگردهاي فراداستاني
چكيده فارسي :
محمّدرضا كاتب در نوشتن، سبكي متفاوت با ديگر رمان‌نويسان ايران دارد، نوشته‌هاي او در فضايي مبهم و پيچيده قرار گرفته است. به نظر مي‌رسد اين مسئله در رمان هيس مشهودتر از ديگر آثار او باشد. اين خصوصيّت يكي از ويژگي‌هاي بارز مكتب پسامدرنيسم است. در اين مقاله، براي نقد و تحليل شگردها و جنبه‌هاي تازۀ نويسندگي محمّدرضا كاتب، براساس نظريّۀ پسامدرن‌ها به بيان شگردها و ويژگي‌هايي پرداخته‌ايم كه موجب برجسته‌شدنِ محتواي وجودشناسانه و شگردهاي فراداستاني در رمان هيس شده است. استفادۀ نويسنده از امكانات پسامدرني داستان، مبتني بر سهيم‌ساختن خواننده در فهم و برساختن داستان، بازنگري در استنباط‌ها و قضاوت‌هاي پليس دربارۀ جرم‌ها، نقض روايت‌هاي پذيرفته‌شده به منظور تأمّل خواننده و بي‌اعتبارساختن راوي، و مرگ نويسنده است؛ يعني نويسنده اهمّيّتي ندارد، بلكه به جاي آن، خواننده مهم است كه متن را با خوانش خود تفسير و تحليل مي‌كند و در اين داستان، اين اهمّيّت خواننده، مقدّم بر اهمّيّت «متن» است. رمان هيس مبتني بر گفت‌وگوست؛ يا به‌صورت بيان كنش‌ها يا جابه‌جايي‌هاي كنش‌ها كه به‌صورت مرگ يكي و روايت ديگري بيان مي‌شود، يا اينكه به‌صورت كدگذاري كنش‌ها، انديشه‌ها و نقل‌قول‌هاي نقيض شكل مي‌گيرد. تأكيد راوي بر نقض روايت و راوي، براي آن است كه بگويد سخن اصلي چيست؛ امّا اين سخن اصلي نيز دائم نقض مي‌شود. اگر راوي را چندگانه مي‌نمايد و بي‌اعتمادي به روايت را پيش مي‌آورد يا از شيوۀ روايت داستان‌هاي درونه‌اي كهن استفاده مي‌كند، براي آن است كه بتواند شيوۀ روايت و برهم‌كنش سطوح مختلف روايي را ترسيم كند.
چكيده لاتين :
Mohammad Reza Kateb’s writing style is different from other contemporary Iranian novelists. He writes in an ambiguous and complex atmosphere. This seems to be more evident in the novel Hiss than in any of his other works. This characteristic is one of the prominent features of postmodernism. In this article, based on postmodern theories, we critique and analyze the aspects of Kateb’s writing which highlight the ontological content and the metanarrative technique in that novel. The author’s use of postmodern storytelling possibilities is based on the reader’s contribution to the comprehension and rebuilding of the story, revising the police’s inferences and judgments of crimes, violating accepted narratives for reader contemplation, discrediting the narrator, and the author’s death. Instead, the reader is important; that is, the reader interprets and analyzes the text through his or her reading; the importance of the reader precedes the importance of the text. The novel Hiss is based on dialogue, either in the form of expressions of actions or displacements of actions expressed as the death of one and the narration of another, or in the form of coding contradictory actions, thoughts, and quotations. The narrator’s emphasis on the violation of the narrative and the narrator is to say what the original is; but this is also a permanent violation. If he multiplies the narrator and promotes distrust of the narrative or uses the method of narrating ancient inner stories, it is in order to be able to draw the narrative method and the interaction of different levels of narration.
