عنوان مقاله :
رابطۀ فلسفه و دين در آفرينش از نظر بوئثيوس با تكيه بر رسائل كلامي و تسلّاي فلسفه
پديد آورندگان :
نوراني خطيباني ، فاطمه دانشگاه شهيد بهشتي , سالم ، مريم دانشگاه شهيد بهشتي - گروه حكمت و كلام
كليدواژه :
رسائل كلامي , تسلّاي فلسفه , آفرينش , عدم , سرمديّت , خير
چكيده فارسي :
محور اصلي اين پژوهش پيبردن به رابطۀ فلسفه و دين در بحث آفرينش از نظر بوئثيوس است. بدين منظور مؤلفه هايي همچون خلقت موجودات از عدم و علّتدانستن خداوند، الگوي خلقت، غير موجَببودن خداوند در آفرينش، ازليّت زمان و سرمديّت خداوند، در رسائل كلامي به عنوان نمايندۀ كلام بوئثيوس و در تسلّاي فلسفه به عنوان نمايندۀ فلسفۀ بوئثيوس به روش تحليلي-توصيفي به صورت جداگانه و مقايسه اي بررسي مي شوند. در رسائل كلامي به اين مؤلّفه ها با توجه به آموزۀ آفرينش در كتاب مقدّس و تعاليم مسيحي پرداخته مي شود؛ امّا در تسلّاي فلسفه اين مؤلّفه ها بعد از پرداختن به تعريف خير، اذعان به وجود خداي خالق و يكيدانستن خير و خدا بررسي مي شوند. با مقايسۀ مؤلّفه ها، پيش فرض ها، روش و غايت بوئثيوس از آفرينش در رسائل كلامي و در تسلّاي فلسفه پي مي بريم كه پيش فرض بوئثيوس در تبيين اين مقوله در هر دو، بر دو اصل خالق بودن خداوند و ضروريبودن وجود براي خداوند استوار است كه او در اين مورد متّكي بر قول كتاب مقدّس است. مؤلّفه هايي كه او از آموزۀ آفرينش در تسلّاي فلسفه ارائه مي دهد، مؤلّفه هاي آفرينش در رسائل كلامي را نقض نمي كند. او در هر دوي اين آثار به روش مكتب نوافلاطوني وفادار است. تنها تفاوت در بحث مزبور اين است كه بوئثيوس در تسلّاي فلسفه بر اثبات خير اصرار دارد كه البته تأكيد مي كند كه خير و خداوند يكي هستند و اين گونه نيست كه با اثبات وجود خير در اين رساله، بوئثيوس منشأ و مبدأ موجودات را چيزي غير از خداوند بداند.