عنوان مقاله :
نشانهشناسي شخصيت امام رضا (ع) در «هاچين و واچين» زهرا داوري بر پايه نظريه فيليپ هامون
پديد آورندگان :
بيگزاده ، خليل دانشگاه رازي - گروه زبان و ادبيات فارسي , احمدي ، پريسا دانشگاه رازي
كليدواژه :
امام رضا (ع) , نشانهشناسي , فيليپ هامون , ترانههاي كودكانه , زهرا داوري , «هاچين و واچين»
چكيده فارسي :
فيليپ هامون، نشانهشناس فرانسوي، شخصيّت را عنصري نشانهاي دانسته و بر اين اساس، مباني نظري نشانهشناسي شخصيّت را تبيين كرده است، چنانكه نشانهشناسي ادبي شخصيّت، ارتباط ميان مؤلف، متن و خواننده را ميكاود و هدف اصلي آن يافتن مناسبت ميان تصوير (دالّ) و تصوّر (مدلول) است. ادب عامه (شفاهي) با جلوههاي گوناگونش بازتاب فرهنگ و انديشۀ مردم است و ترانههاي كودكانه از گونههاي ادب شفاهي است كه گاهي سيماي شخصيتهاي مذهبي را با هدف الگوسازي تربيتي اخلاقي ترسيم ميكند. سيماي عملي و سجاياي اخلاقي امام رضا (ع) الگويي متعالي براي كودكان است و زهرا داوري با بهرهگيري از شخصيّت حضرت در ترانههاي كودكانه «هاچين و واچين» الگوسازي كرده و گامي مهمّ براي پيشرفت تربيتي و اخلاقي كودكان برداشته است. اين پژوهش با هدف تبيين سيماي امام رضا (ع) در «هاچين و واچين» زهرا داوري بر اساس نظريه نشانهشناسي شخصيّت فيليپ هامون با رويكردي توصيفي تحليلي انجام شده و سيماي امام رضا (ع) را از حيث دالّ (نام، جايگاه نحوي و بعد بلاغي) و مدلول (صفات، كنش گفتاري و كنش رفتاري) بررسي و تحليل كردهاست، چنانكه دستاورد پژوهش نشان ميدهد، درك مناسبي از شخصيّت امام رضا (ع) و كاركرد داستاني آن با استفاده از دانش نشانهشناسي شخصيّت فراهم شده است؛ يعني داوري سيماي عملي و سجاياي اخلاقي امام رضا (ع) را با استفاده از زبان عاميانه و بيان كودكانه به مخاطب (كودكان) شناسانده است.