پهنه بندي حساسيت وقوع سيل در مناطق شمالي ايران با استفاده از الگوريتم‌هاي پيشرفته داده‌كاوي (منطقه مورد مطالعه: حوزه آبخيز هراز)

سيل يكي از مخاطرات محيطي است كه از ديرباز تا كنون جامعه بشري شاهد وقوع آن مي باشد. در ايران به دليل وسعت زياد، اقليم هاي متعدد، تراكم زماني و مكاني بارش ها در اكثر حوزه هاي آبخيز از جمله حوزه آبخيز هراز، همه ساله شاهد سيلاب هاي عظيمي مي باشيم كه خسارات جاني، مالي و محيطي متعددي را به همراه دارد. يكي از راهكارهاي اساسي جهت كاهش خسارت ناشي از سيل، تهيه و استفاده از نقشه هاي حساسيت به وقوع سيل در سياست گذاري ها و برنامه ريزي هاي عملياتي و اجرايي مي باشد. در اين تحقيق با استفاده از الگوريتم‌هاي پيشرفته داده‌كاوي (مدل هاي بگينگ و آنتروپي شانون) جهت تهيه نقشه پهنه بندي حساسيت به وقوع سيل استفاده شده است. فرايند انجام پژوهش به اين صورت است كه ابتدا داده هاي 201 موقعيت نقاط سيلابي آماده گرديد. در ادامه از 201 موقعيت، 70 درصد آن جهت مدل سازي و تهيه نقشه استفاده شد و از 30 درصد باقي مانده، كه به صورت تصادفي تهيه شدند، جهت اعتبارسنجي نقشه هاي توليد شده استفاده گرديد. در اين تحقيق از ده فاكتور موثر شامل شيب، انحناي زمين، فاصله از رودخانه،  طبقات ارتفاعي، بارش، شاخص توان رودخانه (SPI)، شاخص رطوبت توپوگرافي (TWI)، ليتولوژي، كاربري اراضي و شاخص تفرق پوشش گياهي ((NDVI استفاده شده است و وزن تاثير هر فاكتور با استفاده از الگوريتم هاي داده كاوي مشخص شد و منحني  ROC ترسيم و سطح زيرمنحني (AUC) براي اعتبارسنجي نقشه حساسيت به وقوع سيل محاسبه گرديد. نتايج پژوهش نشان داد كه جهت تهيه نقشه حساسيت به وقوع سيل، مدل بگينگ نسبت به مدل آنتروپي شانون، از دقت بالاتري برخوردار مي باشد و صحت بالاي اين مدل حاكي از قابل اعتماد بودن آن به ويژه در حوزه هاي فاقد آمار مي باشد.