ارائه مدل گزارشگري مالي مبتني بر مفهوم الگوي كسب‌وكار (BM)

هدف: در دهه اخير، برخي از پژوهشگران و انجمن‌هاي حرفه‌اي حسابداري، به‌منظور رفع كاستي‌ها و ضعف‌هاي گزارشگري مالي فعلي، به استفاده از مفهوم الگوي كسب‌و‎كار در پژوهش‌هاي خود علاقه‌مند شده‌اند. با عنايت به نقش و اهميت گزارشگري مالي، به‌عنوان يكي از منابع مهم اطلاعاتي در دسترس بازارهاي سرمايه و به‌تبع آن، تلاش پژوهشگران براي افزايش كيفيت گزارشگري مالي، به‌عنوان ابزاري براي اداي مسئووليت پاسخ‌گويي اجتماعي و محيط كسب‌وكار، پژوهش حاضر نيز، به‌دنبال ارائه مدلي از گزارشگري مالي مبتني بر مفهوم الگوي كسب‌و‎كار است تا هم ضعف‌هاي گزارشگري مالي فعلي را رفع كند و هم كيفيت آن را افزايش دهد. روش: پژوهش حاضر، به‌لحاظ ماهيت داده‌ها و روش‌هاي تحليل، از نوع تركيبي ـ راهبرد اكتشافي متوالي است. با بهره‌گيري از اين راهبرد، سه گام كلي اجرا شده است. گام نخست: استخراج ابعاد و مؤلفه‌هاي مؤثر بر گزارشگري مالي مبتني بر مفهوم الگوي كسب‌و‎كار (روش كيفي) با استفاده از روش تحليل تِم؛ گام دوم: تعيين شاخص‌هاي مدل گزارشگري و غربالگري آنها با استفاده از تكنيك دلفي فازي (روش كمّي)؛ گام سوم: معرفي شاخص‌هاي مورد اجماع خبرگان و ارائه مدل پيشنهادي نهايي. يافته‌ها: پس از مرور نتايج به‌دست‌آمده در مراحل كيفي و كمّي پژوهش، مدل نهايي به‌دست آمد كه شامل 6 بُعد، 24 مؤلفه و 50 شاخص است. مدل به‌دست‌آمده مي‌تواند به‌عنوان مدل بومي و بديع براي گزارشگري مالي به‌كار برده شود. نتيجه‌گيري: با گسترش روزافزون نيازهاي اطلاعاتي در خصوص عمليات واحدهاي تجاري، به نظر مي‌رسد كه گزارشگري مالي به شكل سنتي، پاسخ‌گوي تمام نيازهاي استفاده‌كنندگان نيست. بر اين اساس، مدل پيشنهادي گزارشگري مالي مبتني بر مفهوم الگوي كسب‌و‎كار در اين پژوهش، نه تنها نيازهاي ذي‌نفعان واحد تجاري را تأمين مي‌كند، بلكه در بهبود محتواي اطلاعاتي صورت‌هاي مالي نيز، نقش بسزايي ايفا خواهد كرد.