عنوان مقاله :
تركيب و تراكم بانك بذر خاك در مراتع ييلاقي تحت هجوم سرخس عقابي (Pteridium aquilinum) در منطقه بندپي بابل، استان مازندران
پديد آورندگان :
خليلي نراني ، كيوان دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتعداري , قرباني ، جمشيد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتعداري , زالي ، حسن دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري - دانشكده منابع طبيعي - گروه مرتعداري
كليدواژه :
گونه مهاجم , سرخس عقابي , پراكنش بذر , تنوع زيستي.
چكيده فارسي :
سرخس عقابي (Pteridium aquilinum) از گياهان مهاجم در اكوسيستمهاي مختلف جهان است. حضور اين گياه در شمال ايران و در خارج از اكوسيستمهاي جنگلي رو به افزايش است. در اين تحقيق مقدار و تركيب بانك بذر خاك در تودههاي انبوه اين گياه در بخشي از مراتع ييلاقي بندپي بابل مورد بررسي قرار گرفت. بانك بذر قبل از فصل رويش و در پنج تيپ گياهي شامل مرتع مورد هجوم، درختچهزار وليك مورد هجوم، درختچهزار زرشكوليك مورد هجوم، جنگل راش مورد هجوم و مرتع شاهد و دو عمق خاك نمونهگيري شد. نمونههاي خاك در گلخانه كشت و گياهچه ها مورد شناسايي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه ميانگين بانك بذر خاك در مرتع مورد هجوم سرخس عقابي حدود 2900 بذر در متر مربع بوده كه به طور معني داري بيشتر از ساير تيپ هاي تحت هجوم و منطقه شاهد بوده است. گونههايSpergularia bocconei ، Stellaria media، Plantago lanceolata، Trifoliom sp. و Poa annua جزء گونههاي غالب بانك بذر مناطق مورد هجوم بودند. 24 گونه گياهي منحصرا در بانك بذر مناطق تحت هجوم سرخس عقابي مشاهده شدند. با وجود اثر گياه سرخس عقابي بر مقدار و تركيب ذخاير بذر گونه ها در خاك ولي شاخص هاي تنوع و غنا به واسطه هجوم اين گياه با مراتع شاهد مجاور كه تحت هجوم نبوده اند تفاوت معني داري نداشته است. حدود 6.5 درصد از كل تراكم بانك بذر براي گندميان و ديگر گونه هاي خوشخوراك بوده كه نشان مي دهد احياء پوشش گياهي منطقه در صورت كنترل گياه سرخس عقابي تنها به واسطه بانك بذر خاك ميسر نيست.