ارزيابي پاسخ ويژگي‌هاي كاركردي گياهان نسبت به عوامل محيطي با استفاده از روش‌هاي RLQ و Q-Corner (مطالعه موردي: مراتع زيار ، استان مازندران)

ويژگي هاي كاركردي پل ارتباطي خوبي بين فيزيولوژي گياهي، اجتماع و فرآيند هاي اكوسيستم هستند، بنابراين ابزار مناسبي براي تغييرات محيطي و تنوع زيستي فراهم مي كنند. براي اين هدف مراتع ييلاقي زيار در دامنه هاي جنوبي كوه دماوند با مساحت حدود6000 هكتار انتخاب شد. براي نمونه برداري از پوشش گياهي و خاك از روش طبقه اي تصادفي مساوي استفاده شد. تعيين متغير هاي توپوگرافي شامل شيب، ارتفاع، جهت در نرم‌افزار Arc GIS انجام گرفت. در هر واحد نمونه برداري تعداد ده پلات يك متر مربعي به طور تصادفي مستقر گرديد و در پلات ها ليست گونه ها، تعداد آن ها، و ويژگي هاي كاركردي شامل سطح ويژه برگ، ماده خشك برگ، ارتفاع گياه و وزن بذر ياددشت گرديد. تعداد 3 نمونه خاك از عمق 300 سانتي متري خاك درهر واحدنمونه برداري برداشت شد. در آزمايشگاه متغير هاي خاكي شامل نيتروژن، فسفر، پتاسيم و درصد كربن آلي اندازه گيري شدند. هم چنين متغير هاي اقليمي در اين تحقيق شامل رطوبت نسبي سالانه، ميانگين دماي سالانه و ميانگين بارندگي سالانه بودند. ارزيابي ويژگي هاي كاركردي نسبت به عوامل محيطي با استفاده از روش هاي RLQ و Qcorner در نرم‌افزار R و با استفاده از بسته ade4 انجام گرفت. نتايج نشان داد كه اولين محور RLQ، 84 درصد تغييرپذيري محيطي و 87 درصد واريانس ويژگي‌ها را نشان داد. مجموع همبستگي در طول محور هاي RLQبه ميزان 0.62 بود و به ميزان 71 درصد بهترين همبستگي را داشتند. هم چنين نتايج آزمون Fourthcornerبيانگر اين مطلب است كه سطح ويژه برگ با متغير هاي كربن آلي، فسفر و نيتروژن خاك داراي ارتباط مثبت و معني داري بودند. ماده خشك برگ و وزن بذر با كربن آلي خاك ارتباط منفي و معني داري داشتند. تركيب دو روش به طور واضح مي‌تواند ارتباط هاي بين محورهاي RLQ و متغير هاي محيط ويژگي ها را بهبود بخشد. با توجه به اين كه در مرتع برخي از گونه هاي گياهي در اثر عوامل محيطي از بين مي روند، لذا از ويژگي هاي كاركردي گياهان مي توان براي عمليات اصلاح و احياي مراتع تخريب شده استفاده نمود.