تأثير گونه‌هاي گياهي چوبي با فرم‌هاي مختلف تاج بر برخي ويژگي‌هاي كيفي خاك (مطالعه موردي: مراتع هلوپشته، بلده نور، استان مازندران)

خاك مراتع يكي از اجزا محيطي مهم مي باشد كه داراي رابطه نزديك با پوشش گياهي است. بنابراين اين پژوهش با هدف بررسي تاثير تاج سه گونه چوبي شامل ارس Juniperus sabina (هميشه سبز و تاج چسبيده به زمين)، زرشك Berberis integerrima (برگ ريز و تاج باز) و اسپرس خاردار Onobrychis cornuta (برگ ريز و تاج بالشتكي) كه در شرايط يكسان محيطي در كنار يكديگر رشد مي كنند، بر برخي ويژگي‌هاي خاك (اسيديته، هدايت الكتريكي، پايداري خاكدانه، تنفس ميكروبي، كربن آلي كل و نيتروژن كل) انجام شد. در اواخر خرداد و اوايل مردادماه 1398، همزمان با رشد غالب گياهان در مراتع البرز مياني، 20 نقطه شامل هر سه گونه، انتخاب و نمونه هاي خاك از زير تاج آن ها و بيرون از تاج به عنوان كنترل از عمق 20-0 سانتي متر با مته نمونه برداري برداشت شد (همراه با 20 نمونه كنترل مجموعاً 80 نمونه خاك) و سپس ويژگي‌هاي فيزيكي و شيميايي خاك در آزمايشگاه اندازه گيري گرديد. به منظور بررسي تفاوت يا عدم تفاوت اين ويژگي ها در ارتباط با نوع بوته، آناليز واريانس يك طرفه و آزمون دانكن انجام شد. بر اساس نتايج بيشترين مقدار كربن آلي كل و نيتروژن كل در خاك زير تاج ارس (به‌ترتيب با ميانگين 3.30 درصد و 0.21 درصد) مشاهده شد در حالي‌كه كمترين مقدار آن در بيرون از تاج بوته ها، در منطقه كنترل (به ترتيب با ميانگين 2.23 درصد و 0.15 درصد) مشاهده گرديد. همچنين بيشترين درصد رطوبت خاك در زير تاج زرشك و ارس به ترتيب با ميانگين 5.91 و 5.78 مشاهده شد. تغييرات ساير ويژگي‌هاي مورد مطالعه خاك در رابطه با تاج سه گونه چوبي ناچيز و غيرمعني دار بود. تاثير متفاوت گونه هاي مختلف بوته اي بر ماده آلي و نيتروژن خاك، تاكيد بر توجه به نوع گونه بوته اي در فعاليت هاي اصلاح و توسعه مرتع و پروژه هاي ترسيب كربن دارد.