ناكامي سازماني و رهبري مصلح: نظريه داده‌بنياد

هدف: با مروري بر نظريه‌هاي صفات رهبري تا نظريه‌هاي رفتار رهبري و نظريه‌هاي اقتضايي در مسير توسعه نظريه‌هاي رهبري در مديريت، مشخص مي‌شود كه چگونه اغلب اين نظريه‌ها، به رهبران و توانمندي‌هاي آنان در راستاي اهداف سازمان، با ديدي مثبت و سازنده نگريسته‌اند. پژوهش حاضر، درصدد بررسي شكل‌گيري پديده ديالكتيكي ناكامي/ اميد و استخراج قضايايي منتج ‌شده از ظهور رهبر مصلح در سازمان است.روش: اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از لحاظ ماهيت، توصيفي است و در آن از راهبرد پژوهشي نظريه داده‌بنياد با روش استراوس و كوربين استفاده شده است. به اتكاي تحليل مصاحبه‌هاي عميق انجام ‌شده با 17 نفر از كاركنان سازماني منتصب به دولت در يكي از استان‌هاي كشور، فرايند پديده بررسي ‌شده كشف شد و يافته‌ها به‌صورت مجموعه‌اي از قضايا تدوين شده و در قالب مدلي از روابط علي ترسيم شدند.يافته‌ها: در مرحله كدگذاري باز، 30 مقوله و 159 مفهوم استخراج شدند. در مرحله كدگذاري محوري، بر اساس مفاهيم مقوله محوري، شرايط علي، راهبرد، بستر، شرايط مداخله‌گر و پيامدها، مدل پارادايمي ارائه شد و در مرحله كدگذاري انتخابي نيز مدل نظري برخاسته از يافته‌هاي پژوهش تشريح شد.نتيجه‌گيري: ويژگي‌هاي رهبران سازمان مثل عمل‌گرا، مصمم و قاطع، هدف‌گرا، پايبند به آرمان، سرشار از معنويت، نوع‌دوست، خودكنترل و اخلاق‌گرا، مي‌توانند زمينه‌هاي ناكامي كاركنان از جمله تضاد و بي‌عدالتي، سركوب‌كنندگي، رعب‌آوري، جو خفقان و عذاب‌آور را از بين ببرند. از طرف ديگر، برآورده شدن نيازهاي ارضانشده كاركنان، تقويت ويژگي‌هايي مثل تقوا، دل‌سوزي، دغدغه‌مندي و ازخودگذشتگي در كاركنان، مي‌توانند ادراك بهبود وضعيت سازمان را نهادينه كنند.