مطالعه ساختار شيميايي خار دمي سفره‌ماهي Hemitrygon bennettii با هدف استخراج هيدروكسي آپاتيت

مطالعه حاضر با هدف بررسي ساختار شيميايي خار دمي سفره‌ماهي Hemitrygon bennettii (Muller and Henle, 1841) به عنوان گزينه‌اي مناسب براي استخراج هيدروكسي آپاتيت صورت پذيرفت. براي اين منظور، ساختارسنجي خار دمي ماهيان صيد شده از جنگل‌هاي حرا خليج چابهار در دو حالت كلسينه (پخته شده در حرارت بالا) و غيركلسينه به انجام رسيد. از روش‌هاي طيف‌سنجي رامان و پلاسماي جفت شده القايي به ترتيب براي سنجش تركيبات شيميايي خارها و غلظت عناصر استفاده شد. قوي‌ترين قله در طيف‌هاي رامان خارهاي كلسينه و غيركلسينه مربوط به پيك 962 بر سانتي‌متر (فسفات آپاتيتي) بود كه ناشي از ارتعاش كششي متقارن يون‌هاي فسفات چهاروجهي است. هيدروكسي جذب سطحي شده نيز پيك‌هايي را در محدوده 3500-3400 بر سانتي‌متر در خارهاي كلسينه و غيركلسينه نشان داد. در خارهاي غيركلسينه، پيك‌هاي مربوط به گروه‌هاي عمده تركيبات آلي در محدوده 3050-2700 و 1500-1300 ديده شد كه به ترتيب مربوط به ارتعاشات كششي و خمشي گروهاي CH، CH2 و CH3 مربوط به تركيب‌هاي آلي است. در محدوده 1800-1200 نيز پيك‌هاي عمده مربوط به آمين پروتئين‌ها مشاهده شد. وجود مقادير نسبتا بالاي دو عنصر سديم و منيزيم در ساختار اين خار (در مقايسه با اغلب منابع طبيعي ديگر به كار رفته در استخراج هيدروكسي آپاتيت) مي‌تواند زيست‌سازگاري هيدروكسي آپاتيت استخراج شده از آن‌ها را تقويت كند.