عنوان مقاله :
نشانه شناسي جنبه هاي عرفاني شخصيت كيخسرو بر اساس ريشۀ نام او
پديد آورندگان :
شجري ، رضا دانشگاه كاشان - گروه زبان و ادبيات فارسي , خواجه گيري ، طاهره دانشگاه كاشان
كليدواژه :
نام در اساطير , كيخسرو , ريشهشناسي نام , نشانهشناسي , نشانه شناسي عرفاني.
چكيده فارسي :
بررسي جنبههاي مختلف شخصيت كيخسرو در شاهنامه، همواره يكي از موضوعات مورد نظر پژوهشگران بوده است. در اين مقاله بر اساس رهيافت نشانهشناسي و با تمركز بر ريشهشناسي نام كيخسرو، به بررسي نشانههاي موجود در شاهنامه در ارتباط با اين پادشاه كياني پرداخته شده است. نظامهاي نشانهاي رنگها، اعداد، گفتار و كردار، شخصيتهاي مرتبط و... بررسي شدهاند تا چرايي ارتباطشان با كيخسرو و كمكي كه به پيشبرد وجوه عارفانگي او ميكنند، مشخص شود. تبيين جايگاه نام و مسمّا بودن نام در اساطير، نماياندن اهميت ريشۀ نامها در فرهنگ ملل كهن، بررسي نشانهشناختي عناصري اساطيري چون خورشيد، آب، برف، چشمه و رفتارهايي چون ترك تخت شاهي از سوي كيخسرو، يافتن نشانههاي عرفاني رفتار و كردار كيخسرو و نظام نشانهاي رفتار عارفانۀ او در هنگام رجعت به جهان جاويدان و... از ديگر نكاتي است كه در اين پژوهش بدان پرداخته شده است. بنيان نهادن آتشكده را بهعنوان يك نماد و مكان مذهبي، جنگيدن با بزرگترين شرّ موجود در جهان يعني افراسياب، تجهيز بودن به ابزارهايي چون جام جهانبين و برخورداري از قدرت نيروهاي امدادي مافوق بشري و پشت پا زدن به تخت شاهي، داشتن حالاتي از مراقبه و... همگي نشانههايي از رفتارهاي عرفاني كيخسرو هستند كه در اين مقاله بر اساس رهيافت نشانهشناسانه مورد مداقه قرار گرفتهاند. آنچه به دست آمده، نشان ميدهد كه اين اعمال عرفاني، زيرساختهاي اسطورهاي دارند و با معنا و ريشۀ نام كيخسرو ارتباط مستقيم دارند.
عنوان نشريه :
مطالعات عرفاني
عنوان نشريه :
مطالعات عرفاني