چارچوب تدوين مدل كسب و كار پلتفرم: يافته اي مبتني بر فراتركيب

رويكرد توسعه كسب وكار در صنايع و بازارهاي متعدد به سوي رقابت مبتني بر پلتفرم تغيير كرده است.اين رويكرد نسبتا نوظهور مستلزم اتخاذ ديدگاه هاي مديريتي متفاوت و تعريف مدل هاي كسب وكار مقتضي است. توانمندي مالك پلتفرم تضمين كننده موفقيت و پايايي پلتفرم نبوده، بلكه پايايي و عمكلرد پلتفرم در گرو قابليت هاي شركا و تركيب روابط دو و چندجانبه است. از اين رو اتكا به اصول تدوين مدل هاي كسب وكار خطي جهت طراحي مدل هاي كسب وكار پلتفرم اثربخش به نظر نمي رسد. بنابراين، پژوهش حاضر با هدف پركردن شكاف پژوهشي موجود در زمينه مدل هاي كسب وكار پلتفرم و ارائه چارچوبي جامع جهت تدوين مدل هاي كسب وكار متناسب با نيازمندي ها و مشخصات پلتفرم ها انجام شده است. بدين منظور و جهت شناسايي مؤلفه هاي سازنده مدل كسب و كار پلتفرم از مرور نظام مند متون و شيوه پژوهشي فراتركيب استفاده شده است. پس از استخراج مطالعات پژوهشي انجام شده در سالهاي 2008 تا 2019 از پايگاه هاي علمي معتبر و پالايش يافته ها مبتني بر معيارهاي مشخص، محتواي 32 مقاله پژوهشي منتخب مورد تجزيه تحليل قرار گرفته است. ارائه چارچوبي جامع با در نظرگرفتن ويژگي هاي خاص يك پلتفرم، اهميت مشاركت اعضاي آن و شيوه متفاوت ارزش آفريني در آن، دستاورد اصلي اين پژوهش است. نتايج حاصل از تحليل و فراتركيب در قالب چارچوب تدوين مدل كسب و كار پلتفرم در دو سطح تعريف شده است كه سطح اول شامل شش بعد اصلي و سطح دوم شامل 22 مؤلفه مدل كسب وكار پلتفرم است. محور اساسي مدل پيشنهادي، همكاري و خلق مشترك ارزش ميان اعضاي پلتفرم است كه زيربناي اصلي موفقيت در پلتفرم هاست.