مطالعه و ارزيابي طرحواره‌هاي گسيل گرد و خاك در مدل WRF-Chem توفان شرق و جنوب‌شرق كشور (مطالعه موردي 11 تا 13 آگوست 2018)

درشرق و جنوب‌شرق ايران وقوع پديده گردوخاك هرساله موجب بروز خسارات شديد مالي، جاني و زيست محيطي فراواني مي‌شود كه پيش‌بيني دقيق آن به‌منظور ارائه هشدارهاي لازم مي‌تواند خسارات وارده را تا حد امكان كاهش دهد. گزارش كد هواي حاضر 07، 30، 31 و 32 در ايستگاه‌هاي همديدي جنوب‌شرق ايران از جمله زابل، زاهدان، نهبندان و ايرانشهر بيانگر وقوع توفان است و ديد افقي منطقه در مدت زمان وقوع توفان به كمتر از 1000 متر رسيد. در اين پژوهش با استفاده از داده‌هاي بازتحليل (ERA5)، براي توفان گردوخاك (11تا 13 آگوست 2018) تحليل همديدي و با استفاده از مدل WRFChem، و طرحواره‌هاي مختلف گسيل، شبيه‌سازي انجام شده است. تحليل الگوي جوي نشان مي‌دهد، در مدت زمان وقوع توفان (حاكميت بادهاي 120 روزه)، با استقرار پرفشار حوالي درياي خزر و تركمنستان و از سوي ديگر تقويت كم‌فشار فصلي حرارتي بر روي جنوب‌شرق ايران، هند و پاكستان و نفوذ هواي خنك از شمال و سپس گراديان هاي شديد دمايي و فشاري منجر به وزش بادهاي شديد مي‌شوند. شبيه‌سازي توفان نشان داد اجراي مدل،آغازگردوخاكاز جنوب‌شرق و گسيل آن به مناطق شرق رابهخوبيمشخص كرد. نتايج نشان مي‌دهند طرحواره‌هاي گسيل  AFWAوGOCART  در شبيه‌سازي گسيل گرد و خاك، سازگاري بيشتري با مشاهدات (تصاوير RGB) دارند؛ اما طرحواره‌هاي SHAO، خطاي قابل‌ملاحظه‌اي دارند. طرحواره AFWA، غلظت را بيشتر از مشاهدات شبيه‌سازي كرد اما روند تغييرات آن تطابق قابل‌قبولي دارد. طرحواره GOCART، از نظر كميّت، به مشاهدات نزديك است اما مقادير پيش‌بيني شده توسط مدل عموما كمتر از مقادير ديدباني مي‌باشد.