نقدي بر برهان خفاي الهي مبتني بر پديدارشناسي معنويتِ شيعي از منظر هانري كُربن

اختفاي الهي از نظر جان شلنبرگ معناي خاصي دارد و ناظر به كمبود شواهدِ تجربي در تأييد وجود خداوند است. از نظر او وجود ناباورانِ منطقي يا لاادري‌گرايان بهترين شاهد بر اين ادعا محسوب مي‌شود. شلنبرگ بر اين اساس اختفا را نقيضِ عشقِ مطلق الهي و در نهايت شاهدي بر نبود خداوند مي‌داند. اما مفاهيم لاادري‌گري و عشق به‌عنوان دو نقطۀ ثقل اين برهان در نظام الهياتي هانري كربن داراي معاني متفاوتي است. توجه به اين معاني و ارائۀ يك صورتبندي تحليلي از آن، شايد سنگ بنايي براي تبيين اختفاي الهي از منظري متفاوت و بديع باشد و نقدي بر برهان اختفاي الهي قلمداد شود. از نظر كُربن اِشكال خداباوري عقلي تقليل قواي ادراكي به دو قوّۀ حس و عقل، در كنار بي‌اعتنايي به نقشِ شناختي قوّۀ خيال و حذف جهان واسطِ مثال از مراتب عالم است كه اين مسئله سبب شده است كه بشر در فهم غيبِ (باطن) عالم در اينجا خداوند دچار لاادري‌گري شود. راه‌حل بديع كربن براي غلبه بر اين بحران معرفتي، احياي جايگاه شناختي قوّۀ خيال و عالم متناظر با آن بود. در اين نوشتار تلاش مي‌شود كه از طريق معرفي انديشۀ تجلي عرفاي اسلامي در آثار كربن، مسير بديعي در شناخت خداوند ترسيم و از اين طريق در كفايت تلاش‌هاي لاادري‌گرايان تشكيك شود.