تأثير عوامل فردي، خانوادگي و اجتماعي در بهزيستي روان‌شناختي بيماران مبتلا به سرطان پستان: تدوين يك مدل ساختاري

مقدمه: سرطان به‌عنوان يكي از مهم‌ترين بيماري هاي قرن حاضر و سومين علت مرگ ‌و مير بعد از بيماري ‌هاي قلبي ‌عروقي و سوانح و حوادث، مطرح و بهزيستي روان‌شناختي بيماران مبتلا به سرطان را تحت تأثير قرار مي‌دهد. اين پژوهش با هدف تعيين تأثير عوامل فردي، خانوادگي و اجتماعي در بهزيستي رواني بيماران مبتلا به سرطان سينه به‌ منظور تدوين يك مدل ساختاري انجام شد. روش كار: تحقيق حاضر ازنظر روش، توصيفي در قالب مدل‌سازي معادلات ساختاري بود. جامعۀ آماري آن از همۀ زنان مبتلا به سرطان سينه تحت درمان در مراكز درماني و بيمارستان‌هاي تخصصي تشخيص و درمان سرطان شهر تهران در سه ‌ماهۀ اول سال ۱۳۹۸ به تعداد ۱۳۵۰ نفر تشكيل شد. نمونۀ آماري براساس طرح پژوهش ۳۰۰ نفر مشخص و با روش خوشه‌اي چندمرحله‌اي، با خوشه‌بندي مراكز درماني براساس مناطق جغرافيايي و سپس انتخاب يك خوشه به‌طور تصادفي اجرا شد. داده‌هاي موردنياز با پرسش‌نامه‌هاي بهزيستي رواني ريف، ذهن‌ آگاهي بائر و همكاران، پنج عامل شخصيتي نئو، تاب‌آوري كانر و ديويدسون، الگوهاي ارتباطي خانواده ريچي و فيتزپاتريك و حمايت اجتماعي زيمت گردآوري شد. در نهايت، داده‌ها با آزمون رگرسيون خطي چندمتغيري در متن مدل‌ يابي معادلات ساختاري و نرم‌افزار AMOS ويرايش ۲۱ انجام شد. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل مدل نشان داد از بين عوامل فردي، گويۀ بازبودن به تجربه، به‌صورت مثبت و روان‌رنجوري به‌صورت منفي بر بهزيستي رواني تأثير دارند (۰/۰۱ P). همين‌طور، تاب‌آوري و ذهن‌آگاهي نيز هردو به‌طور مثبت موجب افزايش بهزيستي رواني شده‌اند (۰/۰۱ P). درمورد عوامل خانوادگي و از بين الگوهاي ارتباطي خانواده، عامل جهت‌گيري هم‌نوايي موجب كاهش بهزيستي رواني شده است (۰/۰۱ P). نهايتاً حمايت اجتماعي مي‌تواند موجب افزايش بهزيستي رواني شود (۰/۰۵ P). نتيجه گيري: با وجود شرايط سخت جسماني كه افراد مبتلا به سرطان با آن مواجه هستند، مي‌توان با فراهم‌كردن حمايت‌هاي اجتماعي مناسب در جهت تقويت ميزان تاب‌آوري در اين بيماران گام برداشت و در نهايت، انتظار داشت كه توان سازگاري و كنارآمدن با بيماري سرطان در مبتلايان به اين بيماري نيز افزايش يابد.