تأثير حساسيت‌زدايي با حركات چشم و پردازش مجدد بر افسردگي بيماران داراي ضايعات نخاعي

مقدمه: افسردگي شايع‌ترين پيامد روان‌شناختي در بيماران مبتلا به آسيب‌هاي نخاعي است؛ از اين‌رو مطالعه حاضر با هدف تعيين تأثير حساسيت‌زدايي با حركات چشم و پردازش مجدد بر ميزان افسردگي بيماران مبتلا به ضايعه نخاعي انجام شده است. روش كار: اين مطالعه يك كارآزمايي باليني تصادفي‌شده است. ۴۰ بيمار مبتلا به ضايعه نخاعي در مركز توان‌بخشي حديث شهر قزوين در سال ۱۳۹۸-۱۳۹۷، به‌صورت نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و سپس به‌طور تصادفي به دو گروه مساوي تقسيم شدند. روش حساسيت‌زدايي با حركات چشم و پردازش مجدد در پنج جلسه به مدت ۹۰ دقيقه براي گروه آزمون انجام شد. گردآوري اطلاعات با استفاده از پرسشنامه جمعيت‌شناختي و افسردگي بك ويرايش دوم انجام شد. ميزان افسردگي بيماران قبل، يك، سه و شش ماه بعد از اجراي مداخله اندازه‌گيري شد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۳ و آزمون‌هاي آماري t مستقل، t زوجي، كاي اسكوئر و آناليز واريانس تجزيه و تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج مطالعه نشان مي‌دهد، ميانگين ميزان افسردگي در گروه آزمون و كنترل، قبل از مداخله، به‌ترتيب ۱۰/۴ ± ۳۱/۴ و ۶/۳ ± ۳۰/۵ بود كه با آزمون (۰/۳=t و ۰/۷=P) اختلاف معني‌داري بين دو گروه مشاهده نشد و يك ماه پس از مداخله در گروه آزمون به ۵/۷ ± ۲۲/۱ و كنترل ۶/۶ ± ۳۰/۳ رسيد كه با عنايت به آزمون (۴/۱=t و ۰/۰۰۱ P) اختلاف معني‌داري بين دو گروه مشاهده شد. اين نتايج در سه و شش ماه بعد از مداخله درماني نيز تداوم داشت (۴/۰۵=t و ۰/۰۰۱ P). نتيجه‌گيري: روش درماني حساسيت‌زدايي با حركات چشم و پردازش مجدد به‌عنوان روش غيردارويي در كاهش علائم افسردگي بيماران مبتلا به ضايعه نخاعي توصيه مي‌شود. نتايج حاصل از اين پژوهش مؤيد آن است كه روش EMDR بر درمان و كاهش نمرات افسردگي بيماران داراي ضايعه نخاعي كه علائم افسردگي مؤثر است. اين نتايج در سه و شش ماه بعد از مداخله درماني نيز تداوم دارد و مي‌توان از آن به‌عنوان روشي غيردارويي، مكمل و اثربخش در درمان افسردگي بيماران مبتلا به ضايعه نخاعي استفاده كرد.