ارزيابي تغييرات بافتي ماهي‌كپور معمولي(Cyprinus carpio) و كلمه (Rutilus caspicu) تحت سميت‌حاد با سولفات‌مس

مس به عنوان يك ميكروالمنت براي ماهيان ضروري است كه مي توانند آن را از محيط آبي يا جيره غذايي به دست بياورند. از طرف ديگر سولفات مس يك جلبك كش موثر براي كنترل جلبك در مزارع پرورش ماهي است. به همين منظور آزمايش سميت براي پيش بيني غلظت هاي ايمن از مواد شيميايي محيط زيست ضروري به نظر مي رسد. اين مطالعه به منظور بررسي تلفات ناشي از مسموميت حاد با مس (CuSO4, 96h) در ماهيان كلمه و كپور اجرا گرديد. در هر تيمار تعداد 13 قطعه بچه ماهي كلمه و كپور معمولي به ترتيب با ميانگين وزني 0.5±2 و 2.2±20 گرم در معرض غلظت هاي مختلفي از مس قرار گرفتد. آزمايش ها به روش آب ساكن در مدت 96 ساعت اجرا شد. در آزمايش ها از غلظت هاي مختلف سولفات مس شامل 0 (شاهد)، 0.1، 0.2، 0.3، 0.4، 0.45 و 0.5 ميلي گرم بر ليتر استفاده شد. در شرايط ثابت دما و pH (°C1±25 = T، 0.2 ± 7.8 = pH) غلظت كشنده (LC50) مس در مدت 96 ساعت به ترتيب 0.4 و 0.45 ميلي گرم در ليتر براي ماهي كلمه و كپور معمولي به دست آمد. نتايج اختلاف معني داري را در بين گروه ها و گروه شاهد نشان داد (P 0.05). به طوري كه با افزايش مقادير مختلف مس در تيمارها، نرخ مرگ و مير ماهيان در هر تيمار به طور معني داري افزايش يافت (P 0.05). به منظور مطالعات بافت شناسي از هر تيمار 3 نمونه ماهي به صورت تصادفي انتخاب و مقاطع بافتي شامل آبشش، كبد و كليه تهيه شدند. نمونه هاي تهيه شده با استفاده از روش رنگ آميزي هماتوكسيلينائوزين (H E) آماده و اثرات سميت مس بر ارگان ها به كمك ميكروسكوپ نوري مطالعه شدند. مطالعات آسيب شناسي بافت هاي تهيه شده از ماهيان نشان داد، بيشترين ضايعات ناشي از مسموميت حاد شامل پرخوني، خون ريزي، هيپرپلازي، تخريب مجاري كليوي و نكروز سلولهاي كبدي در تيمارهاي 0.45 ، 0.4 ، 0.3 مشاهده شد. در گروه شاهد ضايعه اي مشاهده نشد.