كاركرد سرمايه مذهبي در پذيرش مهندسي ژنتيك

در انتهاي سال ۲۰۱۸ ميلادي ۲۸ كشورجهان در مساحتي بيش از ۱۹۷.۱ ميليون هكتار از اراضي زراعي خود را به كشت محصولات تراريخته اختصاص دادند. با وجود توسعه بي سابقه سطح زير كشت محصولات تراريخته كه نشان از رضايت مصرف كنندگان و برتري توليد براي كشاورزان و فوايد اقتصادي و به ويژه زيست محيطي براي كشورها دارد اما برخي مخالفت ها با توليد و مصرف اين نوع محصولات در جهان گزارش شده است كه داراي انگيزه ها و جهت گيري هاي مختلفي هستند. برخي از اين مخالفت ها با انگيزه هاي به ظاهر مذهبي صورت مي پذيرد. مذاهب و مكاتب مذهبي هم از عوامل اصلي و بنيادين در ايجاد و پيشرفت تمدن ها و هم در مواردي عامل اضمحلال آن ها بوده اند. با پيروزي انقلاب اسلامي، توجه به رشد و تعالي در عرصه هاي علمي با جهش در خور تحسين مجامع جهاني مواجه بوده است. رهبري نظام هيچ فرصتي را براي هدايت جامعه خود به سمت كسب علم و فتح قله هاي رفيع علم و فناوري، و ترغيب جوانان براي دانش اندوزي از دست نداده است. يكي از ابعاد رشد علمي، مهندسي ژنتيك در كشاورزي و دستيابي به فناوري توليد ملي محصولات تراريخته است كه همچون ساير كشورهاي دنيا از زمان پيدايش آن در ايران نيز دستخوش نقدهايي به ظاهر ديني و علمي قرارگرفته است. در حال حاضر محصولات تراريخته جزو اقلام اصلي وارداتي به كشور را تشكيل مي دهند. اين پژوهش با استفاده از روش كتابخانه اي، مطالعه اسنادي و تحليل محتوا با بهره مندي از الگوي ارتقاي سرمايه مذهبي در ايران، بر اساس روش كيفي (گرندد تئوري) به بررسي رويكرد اسلام در مورد كسب علم، توسعه و پيشرفت علمي و همچنين مواجهه با فناوري هاي نو، به عنوان بعضي از مؤلفه هاي سرمايه مذهبي، پرداخته است. نتايج تحقيق حاكي از آن است كه منتقدين اين محصولات ادله علمي و فقهي معتبري در مورد زيان بار بودن اين محصولات ارائه نداده اند و در نهايت عمل به رويكرد ديني در پذيرش فناوري هاي نو، باعث بازتوليد سرمايه مذهبي در ايران مي شود.