اولويت‌بندي عوامل اصلي مؤثر بر تحقق الگوي تأمين مالي پروژه‌اي در نظام بانكي جمهوري اسلامي ايران

Prioritization of the main factors affecting on implementation of the project financing model in Islamic Republic of Iran’s Banking System

تأمين مالي پروژه‌اي يكي از ابزارهاي مهم و كاربردي در كشورهاي توسعه‌يافته و در حال توسعه است و بسياري از پروژه‌هاي متوسط و بزرگ‌مقياس در دنيا با استفاده از اين رويكرد اجرايي مي‌شوند. متأسفانه اين رويكرد به صورت واقعي در كشور ما نتوانسته‌ راه به جايي ببرد و يكي از علل اصلي اين عدم توفيق ضعف شناخت و تبيين الزامات و ابعاد اين شيوه مي‌باشد. به علت بانك‌محوربودن اقتصاد ايران به نظر مي‌رسد بهترين نقطه براي شروع و تمرين اين شيوه تأمين مالي بانك‌ها باشند كه در اين زمينه گام برداشته و بخشي هرچند كوچك از منابع خود را به اين روش اختصاص دهند؛ بدين منظور ابتدا جهت شناخت بهتر موضوع، مجموعه عوامل اصلي مؤثر بر تحقق الگوي تأمين مالي پروژه‌اي در نظام بانكي جمهوري اسلامي ايران با بررسي نسبتاً جامع منابع علمي داخلي و خارجي برشماري شده و سپس بر اساس نظرات خبرگان با استفاده از‌ روش تاپسيس در محيط فازي اعتبارسنجي و اولويت‌بندي گرديدند. بر اساس يافته‌هاي تحقيق از نظر خبرگان پژوهش، ثبات سياسي و اقتصادي، مسائل حقوقي و تنظيم روابط قراردادي مستحكم، مطالعات امكان‌سنجي دقيق و ساختار مالي قوي داراي بيشترين تأثير و درجه اهميت در تحقق الگوي تأمين مالي پروژه‌اي در نظام بانكي جمهوري اسلامي ايران هستند و ساير عوامل در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. اين پژوهش گامي اوليه در راستاي تبيين هرچه بيشتر اين شيوه كاربردي تأمين مالي است و در تحقيقات بعدي لازم است گام‌هاي تكميلي و جزئي‌تر برداشته شود.

Project financing is one of the most important and practical instruments in developed and developing countries and many medium and large scale projects in the world are implemented by using this approach. Unfortunately, this approach has not really been able to Be implemented in Iran our country, and one of the main reasons for this failure is the lack of knowledge and explanation of the requirements and dimensions of this method. Due to the bank-based nature of the Iranian economy, it seemed that the best place to start and practice this method of financing is for banks to take steps in this field and allocate a small part of their resources to this method. For this purpose, in order to better understand the issue, the main factors affecting the realization of the project financing model in the banking system of the Islamic Republic of Iran with a relatively comprehensive review of domestic and foreign scientific resources are counted and then based on experts' opinions using TOPSIS method in fuzzy environment were prioritized. According to the research findings, political and economic stability, legal issues, regulation of strong contractual relations, accurate feasibility studies and strong financial structure have the greatest impact and degree of importance in realizing the project financing model in the banking system of the Islamic Republic of Iran. an‎d other factors are in the next ranks. This research is the first step in order to explain this practical method of financing as much as possible, and in the next research, it is necessary to take additional and more detailed steps.