بررسي انتقال قيمت حبوبات در استان فارس

Investigation of cereal price transmission in Fars province

نحوه انتقال قيمت محصولات كشاورزي به عنوان يكي از مهم‌ترين شاخص‌هاي كاركرد بازار و از ابزارهاي اصلي تخصيص منابع در اقتصاد به شمار مي‌رود. هرگاه در مكانيزم انتقال قيمت اختلال ايجاد شود، نظام بازار كارايي مناسب را نداشته و انتقال قيمت نامتقارن مي‌تواند رفاه مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان را به مخاطره افكند. در مطالعه حاضر به بررسي چگونگي انتقال قيمت در ساختار عمودي بازار حبوبات استان فارس طي دوره زماني 1378:01 تا 1395:12 با استفاده از رويكرد تصحيح خطا با لحاظ شكست ساختاري پرداخته شد. زمان‌هاي وقوع شكست ساختاري در هر الگو نيز با استفاده از آزمون همجمعي گريگوري – هانسن تعيين گرديد. همچنين با توجه به وجود اثرات سرريز قيمت محصولات جايگزين در بازار، قيمت خرده‌فروشي محصولات جايگزين نيز در الگوها در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد در كوتاه‌مدت انتقال قيمت براي برخي محصولات متقارن بوده ولي در بلندمدت براي كليه محصولات نامتقارن مثبت است كه به نظر مي‌رسد ناشي از تداوم آثار منفي تحريم‌هاي اقتصادي، تورم بالاي ساليان اخير، ايجاد انتظارات قيمتي در جامعه و قابليت بالاي انبارداري حبوبات مي‌باشد. همچنين گرچه اثرات سرريز قيمت محصولات جايگزين در اغلب الگوها باعث ترغيب مصرف‌كنندگان به مصرف محصولات با قيمت و كيفيت پايين‌تر شده، اما اثرات سرريز قيمت در سطوح عمده‌فروشي و خرده‌فروشي، نسبتا قوي‌تر از بازار محصولات جايگزين بوده و موجب ايجاد بيش‌ترين ناپايداري قيمت شده است.

How to transfer price of agricultural products and its changes are considered as one of the most important indices of market performance and the main means of resource allocation in the economy. Assessing how price changes are transferred among different market levels is very important for the factors involved in production management and marketing and policymakers, and this information can be used in management decisions. Whenever occurs a disruption in the price transfer mechanism, the market system will not function properly and asymmetric price transfer can disrupt price signals and force the government to intervene to redistribute resources. Materials and methods In this research, the transfer of prices between wholesale and retail levels of beans in Fars province during the period 1999:03 to 2017:02 was studied. Due to the nature of the data studied and the occurrence of structural break in the variables, were used the HEGY unit root test and unit root test with structural break. Also, due to the spillover effects in the market of alternative products, the retail price of alternative products was also included in the models. To investigate price transmission patterns, the error correction approach with structural failure was used. Results and Discussion The results showed that in the short term for tiny pea and large lentil the price transmission is asymmetric and for large pea and tiny lentil is symmetric. In the long term, price transmission is asymmetric for all products, which seems to be due to the continuation of negative effects of economic sanctions and high