داده‌كاوي رفتار خريداران مواد غذايي (مورد مطالعه: شهر مشهد)

Data mining of Food Buyers behavior (Case study: Mashhad)

شناخت عامل‌هاي اقتصادي- اجتماعي مؤثر بر رفتار خريد مواد غذايي شهروندان از جهات مختلف از جمله برنامه‌ريزي براي ارتقاي رفاه خريداران، هدايت رفتار خريد آتي، هدايت راهبردها و برنامه‌هاي توليد و بازاريابي و به تبع آن كاهش هزينه‌هاي مازاد و غيرضروري در اين مرحله‌هاي، جلوگيري از هدررفت منبع‌هاي ارزشمند محيط‌زيستي و منابع طبيعي، كاهش حجم پسماند‌هاي مواد غذايي و كاهش هزينه‌هاي بلندمدت درمان، داراي اهميت بسزايي است. در اين راستا اين پژوهش تلاش كرد با بهره‌گيري از دانش داده‌كاوي و الگوريتم C4.5 درخت تصميم و استفاده از داده‌ها و اطلاعات 220 خريدار شهر مشهد، الگوريتم‌هاي تصميم‌سازي خريداران در زمينه انتخاب سلامت، قيمت و طعم مواد غذايي به عنوان اولويت نخست ايشان در هنگام خريد اين محصولات را بررسي و ارزيابي كند. نتايج اين پژوهش نشان داد كه متغير سن خريداران مهم‌ترين متغيري است كه مي‌تواند بر رفتار خريداران در انتخاب مواد غذايي مؤثر باشد. متغيرهاي ديگري نيز در سطح‌هاي بعدي بر انتخاب سلامت، قيمت يا طعم ماده غذايي به عنوان اولويت نخست خريداران مواد غذايي مؤثرند كه از آن جمله مي‌توان به متغيرهاي درآمد خانوار، جنسيت و تحصيلات خريدار و شمار اعضاي خانوار اشاره كرد كه در طراحي راهبردها و برنامه‌هاي بازاريابي محصول‌ها و فرآورده‌هاي غذايي و همچنين تدوين راهبردهاي سلامت توسط متوليان امر، بايستي مورد توجه قرار گيرد.

Based on presented information of WHO, high growth rate of non-communicable diseases which is caused by improper lifestyle specially malnutrition and its economic problems, considered as an important obstacle to social development. In this regard present research tries to present decision-making algorithms of customers in the case of selecting between healthiness, price and taste of food as their purchasing priorities, by applying new knowledge of data mining and C4.5 algorithm of decision tree and data of 220 customers. Results show that the factor of customer age is the most important factor influencing on customers behavior in selecting healthiness as the first priority. Other variables in later levels which have influence on selecting healthiness as the first priority are income and education level. Results would help policymakers in adopting suitable and targeted policies in this scope, in order to improve society’s nutrition model and attain healthy society.