اثربخشي ژل دهاني حاوي هيالورونيك اسيد، پلي وينيل پيريليدون و گليسيريزين در پيش‌گيري و درمان موكوزيت دهاني ناشي از شيمي درماني

مقدمه: موكوزيت دهاني، التهاب و زخم دردناك غشاهاي مخاطي پوشاننده‌ي دهان مي‌باشد و به طور معمول، به عنوان يك اثر جانبي جدي ناشي از شيمي درماني و پرتودرماني، شناخته مي‌شود. هدف از اجراي اين مطالعه، تهيه و ارزيابي يك ژل دهاني حاوي گليسيريزين به منظور درمان و پيش‌گيري موكوزيت دهاني مي‌باشد.روش‌ها: هيدروژل حاوي 0.2 درصد گلسيريزين و مقادير به ترتيب 1، 3 و 1 درصد هيدروكسي اتيل سلولز، پلي‌وينيل پيريليدون و هيالورونيك اسيد در آب ديونيزه تهيه شدند. درصدهاي مختلف ماده‌ي محافظ نيز به فرمولاسيون اضافه شد. بررسي خصوصيات فيزيكوشيميايي از قبيل ويسكوزيته، pH، مطالعات آزادسازي، روش‌هاي پايداري و كارايي ماده‌ي محافظ بر روي فراورده انجام شد. اثربخشي فراورده بر روي موش صحرايي نژاد Wistar مبتلا به موكوزيت دهاني ناشي از شيمي درماني مورد بررسي قرار گرفت.يافته‌ها: فرمولاسيون تهيه شده بدون ذرات قابل لمس و بسيار شفاف بود و از قوام مناسبي نيز برخوردار بود. ويسكوزيته و pH فرمولاسيون به ترتيب 1500 سانتي‌پويز و 0.2 ± 6.5 محاسبه گرديد. محتواي گليسيريزين موجود در فرمولاسيون در مدت سه ساعت آزاد شد. عوامل بررسي شده شامل pH، ويسكوزيته و شكل ظاهري در مطالعات پايداري بدون تغيير معني‌داري باقي ماند و مطالعات ميكروبي نيز كارايي مواد محافظ را تأييد كرد. بعد از هفت روز تزريق داخل صفاقي فلورواوراسيل، موكوزيت دهاني در Ratها القا شد. در Ratهاي دريافت كننده‌ي فرمولاسيون، شدت موكوزيت در مقايسه با گروه شاهد به طور معني‌داري كاهش يافت.نتيجه‌گيري: فرمولاسيون طراحي شده در اين مطالعه، به خوبي توانست شدت موكوزيت را در Ratهاي آزمايشگاهي كاهش دهد و اثرات آن قابل مقايسه با نمونه‌ي خارجي ژل كلر بود. بنابراين، فرمولاسيون تهيه شده مي‌تواند در درمان موكوزيت دهاني و ساير زخم‌هاي جلدي و دهاني مورد استفاده قرار گيرد.