تأثير بهبود بر كاهش ميزان ديه آسيب‌هاي جنايي در فقه و قانون مجازات اسلامي ايران؛ خلأها و چالش‌ها

قانون‌گذار جمهوري اسلامي ايران، بهبوديافتن برخي از آسيب‌هايي كه در پي جنايت بر تماميت جسماني اشخاص پديد مي‌آيد را موجب كاهش ديه آن آسيب‌ها دانسته است. اين نگره برآيند رجوع به برخي از نصوص شرعي و فتاواي فقهي است. با تأمل در منابع فقهي و مواد قانون مجازات اسلامي مي‌توان دريافت خلأها و چالش‌هاي فراواني در زمينه تأثير بهبود بر كاهش ميزان ديه وجود دارد. علاوه بر انحصار نوع آسيب‌ها به موارد خاصي همچون شكستگي و نيز محدودبودن موارد تأثير به اندامي خاص، يكي از مهم‌ترين خلأها اين است كه هيچ شاخصه و مؤلفه روشنگري براي تبيين مفهوم بهبود و بازشناسي گونه‌هاي آن از يكديگر ارائه نشده است. همين خلأ و چالش اساسي به قانون مجازات اسلامي نيز راه يافته و موجب سستي آن شده است. علاوه بر اين، استفاده مقنن از تعابير مبهم در اين زمينه موجب شده است كه قانون مجازات اسلامي با اشكالات اساسي روبرو شود. در اين نوشتار تلاش مي‌شود با هدف اصلاح مواد قانون مجازات اسلامي، با روشي توصيفيتحليلي، به تبيين موضع فقيهان و قانون‌گذار، و نيز تشريح چالش‌هاي موجود در اين زمينه پرداخته شود و در پايان پيشنهادهايي جهت رفع آنها ارائه گردد.