وصف در خداوندنامه صباي كاشاني

وصف، يكي از موثّرترين و اصلي ترين بخش هاي شعر است كه نمود آن در آثار حماسي، به دليل پيوند ناگسستني با آن، بيشتر احساس مي شود. هنر شاعر، با تصوير آفريني هايي كه با استفاده از قدرت خلّاقيّت و ذهن توانمند خود با توجّه به امكانات زباني و بياني صورت مي دهد، آشكار مي گردد. از اين جهت، بررسي اين مقوله، در شعر شاعران، بويژه حماسه سرايان، حائز اهمّيّت است. خداوندنامه سروده‌صباي كاشاني (ف.1238هـ.ق.) از جمله حماسه هاي ديني است كه وصف هاي بسياري در آن به كاررفته است. انعكاس اين موضوع در خداوندنامه، بيانگر ميزان آگاهي و توجّه فراوان صبا به مسأله‌وصف است و البتّه، مهارت و دقّت كم نظير او در كاربرد اين عنصر را نشان مي دهد. وصف هاي صبا، همه رنگ حماسي دارند و با صحنه هاي رزمي آن اثر، متناسب هستند. صبا، از انواع مختلف وصف در اين اثر ارزشمند خود استفاده كرده است. اين وصف ها، هم جنبه‌عيني دارند هم ذهني. در اين مقاله، به جنبه هاي مختلف وصف هاي صبا در خداوندنامه از منظر «دستور زبان» و چگونگي تصوير آفريني او در ارتباط با اشخاص، طبيعت، ميدان نبرد، موقعيّت هاي بزمي و رزمي، پرداخته مي شود.