عنوان مقاله :
بررسي تحليل فضايي خطر سيلاب در حوضه آبخيز خياوچاي
پديد آورندگان :
مددي ، عقيل دانشگاه محقق اردبيلي , پيروزي ، الناز دانشگاه محقق اردبيلي , شكرزاده فرد ، الهام دانشگاه محقق اردبيلي - گروه آب و هواشناسي
كليدواژه :
لكه داغ , كرتيك , سيستم اطلاعات جغرافيايي , WlC
چكيده فارسي :
يكي از پرحادثهترين مخاطرات طبيعي دنيا، مخاطرات سيلاب است. شناخت و پهنهبندي سيلابهاي حوضههاي آبخيز در مديريت سيلابها، كنترل و مهار آن و در نتيجه در كاهش ميزان خسارتهاي آن، موثر است. هدف تحقيق حاضر، پهنهبندي حوضهي خياوچاي از لحاظ پتانسيل وقوع سيلاب ميباشد. در اين مطالعه ابتدا، ده عامل شيب، ارتفاع، بارش، شماره منحني، ارتفاع رواناب، فاصله از رودخانه، خاك، ليتولوژي، پوششگياهي و كاربري اراضي، به عنوان عوامل موثر براي ايجاد سيلاب در منطقه شناسايي شدند. سپس لايههاي اطلاعاتي در محيط سيستم اطلاعات جغرافيايي تهيه شدند. وزندهي لايهها با استفاده از روش كرتيك انجام شد. تحليل و مدلسازي نهايي با استفاده از روش تحليل لكههاي داغ به عنوان روش آمار فضايي و نيز روش WLC به عنوان يكي از روشهاي تصميمگيري چند معياره، انجام شد. نتايج مطالعه نشان داد، عوامل ارتفاع، ليتولوژي، شيب و بارش به ترتيب با ضريب وزني 0.173، 0.163، 0.139 و 0.133، بيشترين تاثير را بر ايجاد سيل در حوضهي مطالعاتي دارند. همچنين، با توجه به نتايج به دست آمده به ترتيب 11.37، 48.76 و 57.54 كيلومترمربع از مساحت محدوده، در طبقات لكه داغ، با ضريب اطمينان 99، 95 و 90 درصد، قرار دارند. مناطق پرخطر (مناطق لكه داغ، با ضريب اطمينان 99 درصد)، به طور عمده در محدودهي شهري مشكينشهر و سپس در مناطق پرشيب و كوهستاني منطقه قرار دارد. به طوركلي نتايج مطالعه نشان داد كه حوضه خياوچاي داراي توان بسيار بالا از لحاظ رخداد سيلاب ميباشد. بنابراين، انجام اقدامهاي حفاظتي، آبخيزداري و مديريتي در حوضهي مورد مطالعه ضروري است.
عنوان نشريه :
پژوهشهاي محيط زيست
عنوان نشريه :
پژوهشهاي محيط زيست