عارضه‌يابي و اولويت‌بندي عوامل اجرايي و مديريتي مؤثر بر بهره‌وري آب در توليد نيشكر و ارائه راهكارهاي عملي براي افزايش آن

هدف از اين پژوهش، عارضه‌يابي، شناسايي و اولويت‌بندي عوامل مؤثر بر بهره‌وري آب در توليد نيشكر در استان خوزستان مي‌باشد. در اين تحقيق، براي محاسبه بهره‌وري آب از شاخص‌هايي چونCPD،BPD وNBPDاستفاده شده است. با توجه به اين كه هدف تحقيق، اولويت‌بندي عوامل مؤثر بر بهره‌وري نهاده آب طي فرآيند توليد نيشكر است، عوامل شناسايي شده با استفاده از تكنيك تحليل سلسله مراتبي (AHP) ارزيابي شدند. سپس در مدل‌سازي بهره‌وري نهاده آب و بررسي عوامل مؤثر بر آن از الگوريتم‌هاي تصميم CART و CHAID استفاده شد. بر اساس نتايج تحقيق، متوسط شاخص‌هاي CPD، BPD و NBPD براي محصول نيشكر به ترتيب برابر 2.37 كيلوگرم بر متر مكعب، 1082.71 تومان بر مترمكعب، 528.03 تومان بر مترمكعب به دست آمد. متغيرهاي بهره‌وري اقتصادي آب، ارزش فروش محصول (درآمد)، مقدار شكر توليدي، هزينه‌هاي توليد، مصرف آب در هر دور آبياري، فواصل آبياري، هدايت الكتريكي خاك بعد از برداشت، هدايت الكتريكي آب رودخانه، متوسط زمان هر دور آبياري، مساحت مزرعه، رقم گياه، سن گياه، تعداد دورهاي آبياري، pH آب خروجي زهكش و عرض خط كشت قبل از ديسكاور مهم‌ترين و تأثيرگذارترين متغيرها در الگوريتم‌هاي تصميم CART و  CHAID مي‌باشند. دقت مدل CART در قسمت آموزش و تست به ترتيب برابر 96 و 92 درصد بوده است و دقت مدل CHAID در بخش آموزش و تست به ترتيب برابر 97 و 90 درصد مي‌باشد. همچنين بر اساس اولويت‌بندي عوامل مؤثر بر بهره‌وري با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي به ترتيب كميت و كيفيت آب آبياري، شرايط آب و هوايي، شرايط گياه، عوامل مديريتي و انساني و شرايط خاك با ضريب 0.459، 0.231، 0.150، 0.091 و 0.069 رتبه بندي شدند.