بررسي وجود ريسك كژگزيني در صنعت بيمه درمان ايران

هدف: عدم تقارن اطلاعات بين شركت‌هاي بيمه و بيمه‌‌‌شدگان و مشكلات ناشي از آن يكي از مهم‌ترين مسائل مطرح در صنعت بيمه است كه مي‌‌‌تواند سود شركت‌هاي بيمه را به شدت تحت تأثير قرار دهد و آنها را با ريسك‌‌‌هاي قابل توجهي مواجه سازد. در اين بين، ريسك كژگزيني يكي از مهم‌‌‌ترين مشكلات ناشي از عدم تقارن اطلاعات است. در اين راستا، مطالعه حاضر به بررسي وجود ريسك كژگزيني در صنعت بيمه درمان ايران پرداخته است. روش‌شناسي:در اين مطالعه از داده‌‌‌هاي مستخرج از طرح آمارگيري هزينه و درآمد خانوارهاي شهري و روستايي ايران در سال 1395 استفاده شده است. براي بررسي وجود ريسك كژگزيني در صنعت بيمه درمان ايران، ابتدا متغير سلامت پنهان هر خانوار با برآورد تابع تقاضاي خدمات بهداشتي و درماني به روش حداقل مربعات غيرخطي (NLS) محاسبه شده است. سپس، با استفاده از آزمون كولموگروفاسميرنف دو نمونه‌‌‌اي و همچنين مقايسه توزيع سلامت پنهان خانوارهاي بيمه‌‌‌شده و بيمه‌‌‌نشده وجود ريسك كژگزيني مورد آزمون قرار گرفته است. يافته‌‌‌ها: نتايج حاصل از آزمون كولموگروفاسميرنف دو نمونه‌‌‌اي نشان داد توزيع متغير سلامت پنهان در دو گروه خانوارهاي بيمه‌شده و بيمه‌نشده برابر نيست. به‌‌‌عبارتي، در وضعيت سلامت خانوارهاي بيمه‌شده و بيمه‌نشده تفاوت معني‌‌‌داري وجود دارد. همچنين مقايسه توزيع متغير سلامت پنهان نشان‌‌‌دهنده پايين‌‌‌تر بودن سطح سلامت پنهان خانوارهاي بيمه‌شده نسبت به بيمه‌نشده است. بنابراين، وجود ريسك كژگزيني در صنعت بيمه درمان ايران تأييد شد. همچنين، پارامتر ريسك‌‌‌گريزي خانوارها براي مصرف خدمات بهداشتي و درماني ( ) برابر 0.1109 و براي مصرف ساير كالاها ( ) برابر 0.0226 به‌‌‌دست آمد. نتيجه‌‌‌گيري:نتايج حاصل از اين پژوهش حاكي از وجود ريسك كژگزيني در صنعت بيمه درمان ايران است. به‌‌‌علاوه، افراد در مصرف خدمات بهداشتي و درماني ريسك‌‌‌گريزي بيشتري نسبت به مصرف ساير كالاها و خدمات دارند. بنابراين، با توجه به چارچوب تحليل و نتايج حاصل از آن، راه‌‌‌كارهايي جهت به حداقل رساندن ريسك كژگزيني در شركت‌هاي بيمه درمان ارائه شده است.