ارزيابي شاخص‌هاي عملكرد و نسبت برابري زمين انواع لوبيا در كشت مخلوط رديفي با خيارسبز

كشت مخلوط از جمله راهكارهاي دستيابي به كشاورزي پايدار است. به‌منظور مطالعه شاخص‌هاي عملكرد و اجزاي عملكرد و نسبت برابري زمين جزئي انواع مختلف لوبيا در كشت مخلوط، آزمايشي در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد انجام شد. تيمارهاي آزمايش عبارت از كشت خالص چهار نوع لوبيا شامل چشم‌بلبلي (Vigna unguiculata)، چيتي، قرمز و سبز (Phaseolus vulgaris) و كشت مخلوط هر كدام از آن‌ها با خيارسبز (Cucumis sativus) بود. يافته‌ها نشان داد كه تعداد شاخه‌هاي جانبي لوبياهاي دانه‌اي از كشت مخلوط تأثيري نپذيرفت، اما سبب افزايش طول ساقه لوبياچشم‌بلبلي شد. كشت مخلوط تعداد و وزن غلاف، تعداد دانه در بوته، وزن شاخساره (ساقه و برگ بوته) و وزن كل بوته لوبياها را بهبود داد. وزن100دانه انواع لوبيا با هم تفاوت معني داري داشت، اما اختلاف معني‌داري بين تيمارهاي كشت خالص و مخلوط آن‌ها مشاهده نشد. همچنين، بيشترين عملكرد زيست‌توده و اقتصادي در تيمارهاي كشت خالص ثبت شد كه به‌جز در لوبياقرمز (به‌ترتيب 1549 و 877 كيلوگرم در هكتار)، اختلاف معني‌داري با هم داشتند. شاخص برابري زمين جزئي تمامي انواع لوبيا بهبود يافت كه نشان‌دهنده سودمندي نسبي كشت مخلوط براي لوبياهاي مورد مطالعه بود. اين شاخص در لوبياسبز (0.69) بيشترين و در لوبياقرمز كمترين مقدار (0.52) را داشت. مقايسه گروهي عملكردهاي متعادل شده انواع لوبيا نيز حاكي از اختلاف معني‌دار كشت مخلوط نسبت به كشت خالص بود. بنابراين مي‌توان كشت مخلوط لوبيا با خيارسبز را به‌عنوان راهكاري پايدار در جهت فشرده‌سازي اكولوژيك توليد اين محصولات پيشنهاد نمود.