اثر غلظت صمغ عربي و دماي خشك‌كن پاششي بر ويژگي‌هاي فيزيكوشيميايي پودر آلوئه‌ورا

مقدمه: آلوئه‌ورا در بيشتر مناطق دنيا به عنوان مكمل و ماده‌اي با ويژگي‌هاي عملكردي، عامل ضدميكروبي و پوشش دهنده در بسياري از محصولات غذايي از جمله نوشيدني، ماست، بستني و غيره استفاده مي‌شود. رطوبت بالاي ژل آلوئه‌ورا نگهداري و انتقال به واحدهاي توليدي را مشكل مي‌سازد، لذا استفاده از روش‌هايي مانند خشك‌كردن كه ضمن حفظ كيفيت، باعث سهولت در نگهداري و حمل‌و‌نقل اين محصول ارزشمند مي‌شود، مورد توجه واحدهاي توليدي قرار دارد. در خشك‌كن پاششي با پاشش ماده و معلق شدن ذرات و حذف آب بوسيله هواي داغ، محصولاتي به شكل پودر و با كيفيت بالا توليد مي‌شوند. محصول توليد شده حاوي ذرات ريزتر و توزيع اندازه ذره اي بهتر، ظاهر، بافت، مشخصه ريزش، تراكم پذيري، دانسيته توده اي، قابليت پراكندگي و داراي محلوليت بسيار مطلوبي در مقايسه با روش‌هاي ديگر خشك‌كردن مي‌باشد. مواد و روش‌ها: در اين تحقيق به بررسي خشك‌كردن ژل آلوئه‌ورا در 4 دماي ورودي خشك‌كن پاششي 135، 145، 155 و 175 درجه سلسيوس و غلظت صمغ عربي 0 % ، 1.5% و 3 % پرداخته شد. ژل آلوئه‌ورا پس از تغليظ خشك گرديد. از بين 12 نمونه پودر توليدي 2 نمونه كه با توجه به فاكتورهاي رطوبت، حلاليت و بازده عمل خشك‌كردن مطلوب‌ترين نتيجه را داشتند، انتخاب شده و جهت آزمون‌هاي pH، رطوبت، خاصيت آنتي‌اكسيداني، ميزان آلوئين، بررسي ابعاد و شكل توسط ميكروسكوپ الكتروني و رنگ ذرات با نمونه‌هاي موجود در بازار توسط آزمون فاكتوريل بر پايه طرح كاملا تصادفي در 3 تكرار و با استفاده از تجزيه واريانس يك طرفه (ANOVA) و مقايسه ميانگين دانكن با سطح اطمينان 95 % مقايسه شدند. يافته ها: نمونه‌هاي توليدي با دماي ورودي بيشتر و زمان فرآيند كمتر داراي خاصيت آنتي‌اكسيداني و ميزان آلوئين بيشتر بوده، نتايج بهتري را از لحاظ كيفي نشان دادند. نتيجه‌گيري: بررسي‌ها نشان داد نمونه خشك‌شده در دماي175 درجه سلسيوس و حاوي 1.5% غلظت صمغ، مطلوب‌ترين نمونه ‌از جهت پارامترهاي مورد مقايسه در پژوهش مي‌باشد.