نقش فناوري بلاك‌چين در رفع چالش‌هاي مبادلات زنجيره تأمين: بايسته‌ها و سياستگذاري‌ها

زنجيره تأمين به فرايند توليد، مونتاژ، ترانزيت و وصول كالا به دست مصرف‌كننده اطلاق مي‌گردد كه نقشي حياتي در توسعه اقتصاد دارد. اين حوزه در مسير توسعه با چالش‌هايي از جمله عدم وجود شفافيت در شناسايي منبع تهيه يا توزيع كالاهاي تجاري، عدم وجود امنيت مبادلاتي يا ايجاد تنش در قراردادهاي تجار و مصرف‌كنندگان مواجه است. پياده‌سازي فناوري بلاك‌چين مي‌تواند به‌عنوان راه‌حلي مناسب جهت حل چالش‌هاي مذكور باشد. اين بستر با برخورداري از ويژگي شفافيت، وجود مكانيسم‌هاي پيشگيري از وقوع يا حل آنلاين اختلافات و حذف واسطه‌هاي مالي در تراكنش‌هاي الكترونيكي امكان دستيابي به اهداف مقرر را فراهم مي‌آورد. اما پياده‌سازي آن در هر نظام با چالش‌هايي از جمله مقياس‌پذيري، قابليت اتصال، استانداردسازي و برخي چالش‌هاي حقوقي مواجه است كه حل آن چالش‌ها نيازمند سياست‌گذاري تقنيني و اجرايي از جمله بكارگيري ابزارهاي ديجيتالي كارآمد، اعتبارسنجي آنها و پيش‌بيني تشريفات برقراري بسترهاي نامتمركز و نهادهاي صلاحيت‌دار جهت نظارت بر روند صحيح امور مي‌باشد. مقاله حاضر پس از تبيين مقدمه و مفهوم‌شناسي بلاك‌چين (گفتار اول و دوم)، به تفصيل چالش‌هاي زنجيره تأمين در حوزه مبادلات بازرگاني و بيان ويژگي‌هاي كاربردي بلاك‌چين در حل اين چالش‌ها پرداخته است. (گفتار سوم و چهارم) پس از آن، اين پژوهش با بررسي چالش‌هاي پيش روي اين بستر در به‌كارگيري آن در زنجيره تأمين و ارائه توصيه‌هاي سياست‌گذارانه، سعي در بهبود روند بهره‌برداري از اين فناوري در حوزه زنجيره تأمين داشته است.