بررسي اﺛﺮ كومارين ﺑﺮ يادآوريﺣﺎﻓﻈﻪ (Memory Retention)، شاخص بافتي و بيان ژن گيرندهGABAA در هيپوكامپ ﻣﻮشﻫﺎي ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻧﺮ گنادكتومي شده

زمينه و هدف: يادگيري براي فهم اختلالات رواني، رفتار طبيعي و همچنين فراموشي ضروري است. هيپوكامپ نقش مهمي در فرايند يادگيري دارد. گيرنده‌هاي گاما آمينوبوتريك اسيد (GABA: Gamma aminobutyric acid) موجود در هيپوكامپ در مكانيسم‌هاي يادگيري و حافظه و در برخي از بيماري‌ها از جمله صرع و آلزايمر دخيل هستند. در اين راستا، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ با هدف بررسي اثر كومارين ﺑﺮ به يادآوري ﺣﺎﻓﻈﻪ، شاخص بافتي و بيان ژن گيرنده GABAA در هيپوكامپ موش صحرايي نر گنادكتومي انجام شد. روش بررسي: در اﻳﻦ پژوهش از 40 ﺳﺮ ﻣﻮش ﺻﺤﺮاﻳﻲ ﻧﮋاد وﻳﺴﺘﺎراستفاده شد كه ﺑﻪ ﻃﻮر ﺗـﺼﺎدﻓﻲ ﺑـﻪ پنج ﮔـﺮوه هشت نفره ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﺷﺪﻧﺪ. اين گروه‌ها شامل: گروه‌هاي سالم بدون تيمار، گنادكتومي بدون تيمار، گنادكتومي دريافت‌كننده حلال يا دي‌متيل سولفوكسيد (DMSO: Dimethyl sulfoxide)‌ و گنادكتومي هاي دريافت‌كننده كومارين با دوز 5/3 ميلي‌گرم بر كيلوگرم بودند. تيمار ﺑـﻪ ﺻﻮرت داخل صفاقي ﺑﻪ ﻣﺪت دو ﻫﻔﺘﻪ و روزي يك بار اﻧﺠﺎم شد. براي آزمون به يادآوري حافظه، موش‌ها توسط ﺟﻌﺒﻪ ﺷﺎﺗﻞ ﻣﻮرد استفاده ﻗﺮار ﮔﺮﻓتند. در انتهاي دوره، موش‌ها با رعايت ضوابط اخلاق پژوهش معدوم شدند. پس از جداسازي مغز موش‌ها، در هر گروه چهار عدد از مغزها براي آزمون هيستولوژي با رنگ‌آميزي نيسل مورد استفاده قرار گرفت و براي چهار عدد مغز ديگر، به سرعت جداسازي هيپوكامپ انجام شد. هيپوكامپ‌ها در داخل ميكروتيوپ قرار گرفتند و با كمك نيتروژن مايع فريز شدند. در نهايت، آزمون بيان ژن با استفاده از واكنش زنجيره‌اي پليمراز در زمان واقعي (Real time PCR) از هيپوكامپ‌ها گرفته شد. يافته‌ها: ﻳﺎﻓﺘه‌ﻫﺎي ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ حاضر ﻧﺸﺎن دادند ﻛﻪ گروه گنادكتومي نسبت به گروه سالم در آزمون به يادآوري حافظه، كاهش تأخير اوليه ورود به اتاق تاريك (STL: Step. Through Latency) را داشتند. همچنين در تعداد نورون‌هاي هرمي سالم هيپوكامپ، كاهش معناداري مشاهده گرديد؛ اما در بيان ژنGABAA تفاوت معناداري وجود نداشت. بر مبناي نتايج، در گروه‌هاي گنادكتومي تيمار شده با دوزهاي مختلف كومارين نسبت به گروه گنادكتومي دريافت‌كننده حلال در آزمون به يادآوري حافظه، ميزان STL و تعداد نورون‌هاي هرمي سالم كاهش معناداري داشت؛ اما در بيان ژن GABAA alpha;2 افزايش معناداري مشاهده گرديد. نتيجه‌گيري: گنادكتومي باعث تخريب حافظه مي‌شود و كومارين با افزايش بيان ژن GABAA alpha;2 و كاهش تعداد نورون‌هاي سالم هيپوكامپ بر تخريب حافظه اثر مي‌گذارد.