واكاوي انسجام معنايي آيۀ 23 سورۀ احزاب با سياق آن (بر پايۀ شيوۀ زباني تجريد)

آيۀ 23 سورۀ احزاب، از آيات‌ با كاركرد اجتماعي ويژۀ قرآن است. مشهور مفسران چون «مِن» را در اين آيه «تبعيضيه» شمرده‌، و از سويي چون بر محوريت جنگ خندق در اين آيه تأكيد و درنگ نكرده‌اند، در برداشت ايشان، انسجام‌ محتوايي (معنايي) اين آيه با آيۀ قبل، دچار ابهام شده است. از اين رو پژوهش پيش رو در پي‌ بررسي انسجام معنايي اين آيۀ شريفه با سياق آن برآمده تا ظرايف پيام اجتماعي آيه به درستي آشكار شود. اين جستار به شيوۀ توصيفي تحليلي، با واكاوي شيوۀ زباني «تجريدِ» با حرف «مِن» و يافتن‌ نمونه‌هايي نغز از آن در قرآن، تحليلي نو از پيوند منطقي اين آيه با آيۀ قبل ارائه داده است. در مجموع به دست آمد اين آيه در مقام تبيين آثار اجتماعي «ايمان» در برابر آثار «نفاق»، با سياق و اطلاعات برون‌متني خود، انسجامي كامل دارد و به شيوۀ زباني «تجريد»، با بزرگداشتِ مقاومتِ ياران پيامبر(ص)، عامل ايستادگي دليرانۀ آن ها در برابر احزاب دشمن را «ايمان» ايشان برمي‌شمارد.