مفهوم قرآني استيناس: ارزيابي اقوال تفسيري با رويكرد تاريخ واژه‌نگاري و ريشه‌شناسي

ريشه استيناس كه خود بازگشت به ماده أ ن س دارد، دوبار در قرآن كريم به كار رفته است؛ يك بار در قالب فعل تستأنسوا (نور/27) و بار ديگر در قالب اسم فاعل مستأنسين (احزاب/53). در حالي كه در باره كاربرد دوم به هر دليل، در ميان مفسران مناقشه خاصي ديده نمي‌شود، در كاربرد نخست معناي استيناس به اندازه‌اي چالش‌برانگيز بود كه از همان سده‌هاي نخست به پيدايي اقوال تفسيري متعدد انجاميد.  مسئله پژوهش حاضر آن است كه تنش معنايي موجود در استيناس كه منجر به اختلاف اقوال تفسيري گشته، ناشي از چيست و در ادامه مشخص شود كدام يك از اين اقوال قابل ترجيح هستند. روش مورد استفاده در اين پژوهش، در بخشي از كار تاريخ واژه‌نگاري است، بدين معنا كه روند تعريف‌هاي ارائه شده از واژگان مربوط در كتب لغت، در گذر زمان و تغييرات رخ داده در آن مطالعه مي‌گردد. در بخشي ديگر هم از روش‌هاي متداول در زبان‌شناسي تاريخي براي ريشه‌شناسي سامي بهره گرفته مي‌شود. هدف از انجام اين پژوهش افزون بر حل مسئله خرد، نشان دادن آن است كه چگونه دو رويكرد تاريخ واژه‌نگاري و ريشه‌‌شناسي مي‌توانند در ارزيابي اقوال تفسيري به كار گرفته شوند و چگونه مي‌توان نتايج حاصل از اين دو رويكرد را همگرا ساخت.