بررسي مولفه‌هاي موثر بر ايجاد و توسعه بازار آب در دشت همدان- بهار

يكي از كارآمدترين و موثرترين راهكارهاي موجود براي مديريت تقاضاي آب، توجه به جنبه‌هاي اقتصادي از جمله ايجاد و توسعه بازارهاي آب است. عوامل متعددي در ايجاد و توسعه بازار آب تاثيرگذار هستند. وجود ساختار فني، اقتصادي، اجتماعي و حقوقي مناسب براي تشكيل بازار آب بسيار ضروري است. هدف اين پژوهش بررسي عوامل موثر بر ايجاد و توسعه بازار آب در دشت همدان بهار و ارائه مدل عامل‌هاي موثر بر بازار آب است. اين پژوهش از لحاظ رويكرد، كمي و از لحاظ هدف، كاربردي است. همچنين روش گردآوري داده‌ها از نوع ميداني و از نظر ماهيت و روش جزء مطالعات توصيفي تحليلي است. جامعه آماري پژوهش شامل كشاورزان داراي كشت آبي در دشت همدان بهار(3048N=) است. آمار و اطلاعات پژوهش در قالب پرسشنامه محقق ساخته در سال 1397 جمع‌آوري شد. حجم نمونه جامعه آماري كشاورزان براساس فرمول كوكران 240 نفر محاسبه شد. براي بررسي پايايي ابزار تحقيق از ضريب آلفاي كرونباخ استفاده شد و رقم آن معادل 0.91 به دست آمد. براساس نتايج تحقيق از ميان مولفه‌هاي حقوقي و قانوني موثر بر ايجاد و توسعه بازار آب، عوامل صدور مجوز براي حقابه‌داران، حقوق قابل مبادله آب، رفع تعارضات قانوني و به رسميت شناختن بازار آب به عنوان مهم‌ترين عامل شناخته شدند. همچنين عامل‌هاي نصب كنتورهاي هوشمند و سازوكار تحويل حجمي آب به‌عنوان عوامل فني كشاورزي، قيمت مناسب و عادلانه براي آب و سرمايه‌گذاري در زيرساخت‌هاي مهار، توزيع و انتقال آب به‌عنوان عامل‌هاي اقتصادي و عوامل مشاركت مردمي و تشكيل شوراهاي حل اختلاف مردمي به‌عنوان عامل‌هاي اجتماعي از جمله مهم‌ترين عوامل موثر بر ايجاد و توسعه بازار آب معرفي شدند.