عنوان مقاله :
ارزيابي تنوع ژنتيكي و برآورد شاخص هاي تشابه افراد در جمعيت هاي خرس قهوه اي منطقه حفاظت شده پرور
پديد آورندگان :
اشعريون ، اشكان سازمان محيط زيست - كميته ملي حفاظت از خرس هاي ايران , آداودي ، رويا آكادمي علوم لهستان - موزه و موسسه جانورشناسي , رضايي ، حميدرضا دانشگاه گرگان - دانشكده منابع طبيعي - گروه محيط زيست , خسروي ، رسول دانشگاه شيراز - دانشكده كشاورزي - بخش مهندسي منابع طبيعي و محيط زيست , ديباج ، پرهام دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه محيط زيست , ارداني ، پانته آ دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات تهران - دانشكده منابع طبيعي و محيط زيست - گروه محيط زيست , كابلي ، محمد دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي - گروه محيط زيست
كليدواژه :
تنوع ژنتيكي , خرس قهوهاي , شاخصهاي شناسايي افراد , نمونهبرداري غيرتهاجمي
چكيده فارسي :
فشار ناشي از دخالت هاي انساني در زيستگاه و شكار غيرقانوني سبب شده است كه در حال حاضر جمعيت هاي باقيمانده خرس قهوه اي در ايران به صورت جمعيت هاي كوچك و منزوي مشاهده شوند. عليرغم نقش به سزاي اين گونه بر سلامت زيست بوم هاي طبيعي، اطلاعات بسيار اندكي در خصوص تنوع ژنتيكي و همچنين روابط خويشاوندي بين افراد در جمعيت هاي باقيمانده از اين گونه در كشور وجود دارد. پيشرفت هاي صورت گرفته در زمينه استخراج دي ان اي از نمونه هاي غيرتهاجمي، امكان اجراي مطالعات ژنتيك براي گونه هاي آسيب پذير را فراهم آورده است. در مطالعه حاضر با استفاده از نمونه برداري غيرتهاجمي شاخص هاي تنوع ژنتيكي، احتمال تشابهات ژنتيكي بين افراد و تعداد ژنوتيپ هاي منحصر به فرد شناسايي شده بهمنظور برآورد حداقل تعداد افراد جمعيت خرس قهوه اي در منطقه حفاظت شده پرور مورد بررسي قرار گرفت. بدين منظور تعداد 10 نشانگر ريزماهواره با استفاده از دي ان اي استخراج شده از نمونه هاي سرگين تكثير شد. ميانگين هتروزيگوسيتي مشاهده شده 0.51، هتروزيگوستي مورد انتظار 0.57 و شاخص اطلاعات چندريختي برابر با 0.5 محاسبه شد. شاخص تشابه افراد (sib)PID و (unbiased)PID بهترتيب برابر با 0.078 و 0.0032 محاسبه و همچنين تعداد 19 ژنوتيپ منحصر به فرد شناسايي شد. نتايج بهدست آمده نشان داد كه عليرغم كيفيت اندك دي ان اي استخراج شده از نمونه هاي غيرتهاجمي، نشانگرهاي استفاده شده كارايي آماري مناسبي در تمايز نمونه ها، ارزيابي احتمال تشابه افراد، و برآورد حداقل اندازه جمعيت دارند. رويكرد استفاده شده در مطالعه حاضر مي تواند بهعنوان دستورالعملي در برآورد جمعيت و ارزيابي ارتباطات خوشاوندي گونههاي جانوري، بهخصوص گوشتخواران در خطر تهديد، با استفاده از روش هاي نمونه برداري غيرتهاجمي مورد استفاده قرار گيرد.