بررسي اثر دبي قطره‌چكان و نوع بستر كشت بر الگوي توزيع رطوبت در بسترهاي كشت بدون خاك

تعيين الگوي توزيع رطوبت براي طراحي مناسب سامانه‌هاي آبياري قطره‌اي ضروري است. شناسايي الگوي توزيع رطوبت موجب افزايش كارايي سيستم آبياري و مصرف آب مي‌شود. اين پژوهش به‌منظور بررسي الگوي توزيع رطوبت ناشي از يك منبع نقطه‌اي و مقايسه آن در بسترهاي مختلف كشت بدون خاك به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار انجام شد. فاكتور اول نوع بستر كشت شامل 9 تيمار با تركيب زئوليت، پرليت و كوكوپيت و فاكتور دوم دبي قطره‌چكان شامل سه دبي 2، 3 و 4 ليتر بر ساعت بود. بر اساس نتايج اثر بستر و برهم‌كنش بستر × دبي بر همه كمّيت‌هاي اندازه‌گيري‌شده (حجم آب آبياري، قطر خيس‌شده در لايه 10 و 20 سانتي‌متر از سطح، بيش‌ترين سطح خيس‌شده و حجم خيس‌شده) معني‌دار شد. اثر دبي بر تمام كمّيت‌ها به‌جز بيش‌ترين سطح خيس‌شده، معني‌دار شدند. افزودن 10 درصد كوكوپيت به پرليت آثار مطلوبي بر گستردگي الگوي توزيع رطوبت داشت و در دبي 3 ليتر بر ساعت، حجم خيس‌شدگي را به‌ميزان 79 درصد افزايش داد، ولي زئوليت نسبت به كوكوپيت عملكرد مناسبي نداشت و 30 درصد حجم خيس‌شدگي را كاهش داد. همچنين به‌طور كلي دبي مناسب در تمامي بسترهاي كشت دبي 3 ليتر بر ساعت بود. با توجه به نتايج اين پژوهش، دبي‌هاي 2 تا 3 ليتر دبي مناسب و بستر كوكوپيت -پرليت با درصد تركيب 20-80 بستر مناسبي از نظر گستردگي جبهه رطوبتي است.