اثر پيش‌تيمار بذر با محلول سيليسيك اسيد و سديم نيتروپروسايد بر جوانه‌زني و رشد دانهال گوجه‌فرنگي گلخانه‌اي (Lycopersicon esculentum L. cv. Isabella) در شرايط تنش شوري

تغييرات اقليمي و چالش‌هاي ناشي از توسعه نامتعارف كنوني، بخش كشاورزي را در استفاده از منابع آب شيرين دچار محدوديت ساخته است به‌طوري‌ كه در وضعيت كنوني ارائه راه‌كارهايي در استفاده از آ‌ب‌هاي شور در اين بخش اجتناب‌ناپذير است. اين آزمايش با هدف بررسي اثر پيش‌تيمار بذر با استفاده از سيليسيك اسيد و سديم نيتروپروسايد بر صفات جوانه‌زني بذر گوجه‌فرنگي رقم ايزابلا تحت شرايط تنش شوري انجام شد. آزمايش به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 5 تكرار اجرا ‌شد. فاكتور اول پيش‌تيمار شيميايي بذر با و بدون سيليسيك اسيد به غلظت 2/50 ميلي‌مولار، فاكتور دوم پيش‌تيمار شيميايي بذر با و بدون محلول سديم نيتروپروسايد به غلظت 100 ميكرومولار و فاكتور سوم شوري شامل سطوح صفر، 25، 50، 100و 150 ميلي‌مولار سديم كلريد به‌ترتيب معادل 0/067، 2/450، 5/440، 9/520 و 14/100 دسي‌زيمنس بر متر بود. بر اساس نتايج تجزيه واريانس، سيليسيك اسيد و شوري اثر معنادار بر همه صفات و سديم نيتروپروسايد تنها بر شاخص بنيه بذر اثر معنادار داشت. برهم‌كنش معنادار بين سيليسيك اسيد و سديم نيتروپروسايد در صفات سرعت جوانه‌زني و ميانگين طول دانهال، بين سيليسيك اسيد و شوري در همه صفات به‌جز درصد جوانه‌زني و شاخص تحمل به تنش، بين سديم نيتروپروسايد و شوري در همه صفات و برهم‌كنش معنادار بين سه فاكتور در صفات سرعت جوانه‌زني، شاخص بنيه بذر و وزن تازه دانهال مشاهده شد. بر اساس نتايج، در اثر تنش شوري، درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، شاخص بنيه بذر و شاخص تحمل به تنش به‌طور معني‌دار كاهش يافت. تحت شرايط شوري، سيليسيك اسيد و سديم نيتروپروسايد تأثير معنادار در كاهش آثار شوري بر شاخص‌هاي فوق داشتند. به‌طور كلي مي‌توان با پيش‌تيمار بذر گوجه‌فرنگي در محلول 100 ميكرومولار سديم نيتروپروسايد و يا محلول 2/50 ميلي‌مولار سيليسيك اسيد به‌تنهايي و يا همراه با هم، آثار منفي شوري تا حداكثر 100 ميلي‌مولار سديم كلريد (9/52 دسي‌زيمنس بر متر) بر شاخص‌هاي جوانه‌زني بذر را كاهش داد.