مدل‌سازي بارش - رواناب آبخيزهاي مناطق ساحلي در نزديكي تنگه هرمز با استفاده از روش‌هاي داده‌كاوي

برآورد رواناب ناشي از وقوع بارندگي، گامي بسيار مهم در برنامه‌ريزي منابع آب به ويژه در آبخيزهاي فاقد ايستگاه هاي هيدرومتري است. بنابراين پژوهش در ارتباط با مدل‌هايي كه بتواند در اين حوضه‌ها و با كمترين خطا، جريان رودخانه را شبيه‌سازي نمايند يك ضرورت اجتناب‌ناپذير است. در اين مطالعه به شبيه‌سازي بارش رواناب آبخيز سد استقلال ميناب با استفاده از روش‌هاي داده‌كاوي و مقايسه عملكرد آنها و ارائه مناسب‌ترين مدل بارش رواناب براي اين منطقه پرداخته شد. براي اين منظور از هشت مدل داده كاوي شامل الگوريتم جنگل تصادفي، ماشين بردار پشتيبان، شبكه عصبي مصنوعي، مدل الگوريتم‌هاي ارتقاي شديد گراديان، مدل درختي M5، مدل اسپلاين چند متغيره رگرسيون انطباقي، مدل فرايند گوسي، مدل بيزي جمعي رگرسيون درختي استفاده گرديد. به‌منظور ارزيابي مدل‌هاي مورداستفاده در اين تحقيق از معيارهاي ارزيابي ضريب تعيين، ريشه ميانگين مربعات خطا و ميانگين خطاي مطلق و همچنين نمودار تيلور استفاده شده است . نتايج  نشان داد كه  مدل اسپلاين چند متغيره رگرسيون انطباقي، بهترين عملكرد را در بين مدل‌ها براي شبيه‌سازي دبي ماهانه آبخيز مورد مطالعه داشته است. مدل ماشين بردار پشتيبان نيز با مقدار خطاي جذر ميانگين مربعات (RSME) برابر 7.73 مترمكعب در ثانيه عملكرد مناسبي داشته است. بقيه مدل‌ها نيز عملكرد نسبتاً نزديك به هم داشته‌اند، به‌طوري‌كه مدل الگوريتم‌هاي ارتقاي شديد گراديان با مقدار 9.98 مترمكعب در ثانيه بالاترين و مدل اسپلاين چند متغيره رگرسيون انطباقي با مقدار 7.7 مترمكعب در ثانيه كمترين مقدار RMSE را داشته‌اند. در ادامه با وارد نمودن مقادير دماي سطح دريا خليج فارس (PGSST) به فرايند شبيه‌سازي به بررسي اثر اين پارامتر بر نتايج شبيه‌سازي پرداخته شد. نتايج نشان داد كه مقادير PGSST موجب بهبود نتايج شبيه‌سازي رواناب در منطقه مورد مطالعه نگرديد.