بررسي تطبيقي مصونيت داور در حقوق ايران، در مقايسه با نظام داوري تجاري بين الملل و نظام داوري داخلي ايالات متحده آمريكا و انگلستان و ولز

Comparative study of arbitrator immunity in Iranian law, in comparison with the international commercial arbitration system and the domestic arbitration system of the United States, the United Kingdom and Wales

مصونيت داور براي اجراي صحيح وظايف داوري ضرورت دارد. در حقوق داخلي ايران داور از هيچ مصونيتي برخوردار نيست و در صورت ايراد خسارت مطابق قواعد عام، مسيول است. در قانون نمونه داوري آنسيترال بحثي از مصونيت داور نشده است، اما در قواعد برخي موسسات داروي بين الملل اصل مصونيت داور پذيرفته شده است. در حقوق كامن لا بحث مصونيت داور جايگاه شايسته اي يافته است و مصونيت قضات به داوران نيز تسري يافته است. در اين نظام، بر عكس نظام حقوقي رومي-ژرمني اصل بر مصونيت مطلق داور است، ليكن اين رويكرد كلي در برخي از موارد تعديل شده است. در حقوق ايران، با وجود عدم پيش بيني مصونيت براي داور، ليكن داوران مي توانند از طريق درج شرط عدم مسيوليت در قرارداد داوري، خود را از مسيوليت مبرا كنند. در اين تحقيق از روش تحليلي- توصيفي استفاده شده است و با رويكرد تطبيقي به يكي از مهمترين مباحث مربوط به داوري يعني مصونيت داور پرداخته شده است. اين تحقيق به دنبال بررسي اين موضوع است كه مصونيت داور در حقوق داخلي كشورمان و نظام داوري تجاري بين الملل و نظام هاي حقوق داخلي الگو چه وضعيتي دارد؟

The immunity of arbitrator is required for the proper conduct of the arbitration. In the domestic law of Iran, the arbitrator does not enjoy any immunity and have also been held liable for damage in accordance with the basic rule of civil liability. UNCITRAL Model Law doesn't contain any rule about the immunity of arbitrator but rule of some international commercial arbitration institution accepted that arbitrators have immunity. In common law, immunity of arbitrator has found its own suitable position and immunity of judges can be extended to arbitrators. In this legal system, on the contrary to the civil law system, the absolute referee's immunity is a general rule but this general approach has been moderated in some case. In Iranian domestic law, despite of refusal of recognition of the immunity for arbitrator, but arbitrators may include an exclusion clause in the arbitration agreement and exempt them self from liability. In this research, method of descriptive – analytical has been used.