نقدي حقوقي بر ماهيت كنوني جهيزيه در ايران

جهيزيه وسايل موردنياز براي زندگي است كه در ابتداي زندگي، زن يا خانواده‌ وي فراهم مي‌كنند. در نهاد جهيزيه ابهاماتي وجود دارد كه سبب ايجاد اختلاف در آراي قضايي شده است. علاوه بر اين نابرابري آراي قضايي، زمينه‌ بروز درگيري‌‌هاي زوجين نيز فراهم شده و به تحكيم خانواده لطمه زده است. روشن‌نبودن ماهيت رابطه‌ حقوقي زن و شوهر درخصوص جهيزيه و معين‌نبودن مسئوليت حقوقي و كيفري شوهر درقبال نقصان يا تلف وسايل در دعاوي مربوط به جهيزيه، ازجمله‌ اين ابهامات است. هدف تحقيق، شناسايي ماهيت نهاد جهيزيه است كه ضمن تحليل عقد عاريه و اباحه تصرف مشروط، به نتيجۀ مسئوليت قراردادي زوج در قبال جهيزيه و متعاقباً ضمانت اجراي كيفري خيانت‌درامانت رسيده است. همچنين برمبناي «قاعده المؤمنون عند شروطهم» نهاد جهيزيه، عقد جديدي با آثار و شرايط خاص خود دانسته شده است. مقاله حاضر از نوع نظري و ‌روش تحقيق به صورت توصيفي ‌ـ ‌تحليلي و با رويكرد فقهي ـ‌ حقوقي است. جمع‌آوري اطلاعات به صورت كتابخانه‏اي و با مراجعه به اسناد، كتب و مقالات حقوقي و فقهي صورت گرفته است.