مقايسه شاخص‌هاي SPI، RDI و SPEI جهت پايش خشكسالي در شرايط تغيير اقليم (مطالعه موردي: ايستگاه كرمانشاه)

در سال‌هاي اخير در اثر پديده گرمايش جهاني و تغييرات عوامل هواشناسي، رخداد خشكسالي در مناطق مختلف جهان افزايش يافته است. هدف از پژوهش حاضر پايش خشكسالي با استفاده از شاخص‌هاي SPI، RDI و SPEI و بررسي خصوصيات اين پديده (شدت، بزرگي و تداوم خشكسالي) در در شرايط تغيير اقليم در ايستگاه كرمانشاه طي دوره آماري 1963 تا 2019 مي‌باشد. پنجره‌هاي زماني مورد بررسي 6، 12 و 24 ماهه بودند. جهت برآورد مقادير تبخيرتعرق پتانسيل (ETp) از معادله هارگريوزساماني استفاده شد. رونديابي سري داده‌ها با آزمون منكندال انجام شد. همچنين براي تعيين نقاط تغيير و جهش در سري زماني، روش منكندال رتبه‌اي، بكار رفت. نتايج نشان داد در دوره مطالعاتي، مقادير دماي هوا و ETp در ايستگاه كرمانشاه افزايش يافته است در حالي كه مقادير بارش كاهش نشان داد. حساسيت دو شاخص RDI و SPEI به تغييرات اقليمي بيش‌تر از شاخص SPI به دست آمد. بر اساس نتايج، در پنجره زماني 6 ماهه، و در شاخص‌هاي SPI و RDI، بزرگي خشكسالي و ترسالي در دوره بعد از 1994 (سال جهش) در قياس با دوره قبل از آن، كاهش يافته است در حالي كه در شاخص SPEI اين حالت فقط در شرايط ترسالي مشاهده شد و در شرايط خشكسالي تغييرات اين دو دوره قابل ملاحظه نبود. در هر 3 شاخص و در پنجره‌هاي زماني 12 و 24 ماه، بزرگي خشكسالي در دوره بعد از سال 1994 نسبت به دوره قبل از آن، افزايش نشان داد. در پنجره‌هاي زماني 12 و 24 ماه، تغييرات بزرگي خشكسالي دو شاخص RDI و SPEI براي هر دو دوره قبل و بعد از 1994 بيش‌تر از SPI بود.