مناسب‎ترين شاخص‎هاي گياهي مستخرج از تصاوير ماهواره‎اي براي بررسي تأثير متغيرهاي اقليمي بر جنگل‌هاي زاگرس شمالي

هدف از پژوهش پيش‌رو، انتخاب مناسب‎ترين شاخص‌‌هاي پوشش گياهي مستخرج از تصاوير ماهواره‎اي براي مطالعه اثر تغيير متغيرهاي اقليمي بر پوشش جنگلي زاگرس شمالي در شهرستان سردشت بود. براي اين منظور با استفاده از تصاوير سري لندست طي دوره 1988 تا 2017، ابتدا 25 شاخص گياهي محاسبه شد. سپس با كاربرد آناليز مؤلفه‎هاي اصلي (PCA)، نه شاخص‎ گياهي مؤثرتر شامل هفت شاخص در محور اول و دو شاخص در محور دوم انتخاب شدند. اين دو محور عاملي، حدود 91 درصد از واريانس شاخص‌هاي مورد بررسي را تبيين كردند. با به‌كارگيري داده‎هاي ايستگاه سينوپتيك سردشت، ضريب‌هاي همبستگي خطي بين شاخص‎هاي منتخب و متغيرهاي اقليمي بررسي شد. نتايج نشان داد كه شاخص‌هاي محورهاي اول و دوم به‌ترتيب با بارش و دماي فصل بهار، همبستگي مستقيم و معكوس داشتند. طي دوره 30ساله، شاخص پوشش گياهي متعادل‌شده خاك (Soil Adjusted Vegetation Index, SAVI) با بارش فصل بهار، 49 درصد و شاخص پوشش گياهي نسبت قرمز سبز (Red Green Ratio Index, RGRI) با دماي متوسط فصل بهار، 51 درصد همبستگي نشان دادند. به‌سبب اثرات همسان بارش و دماي فصل بهار در دهه اول، رابطه‌هاي رگرسيوني بين شاخص‎هاي SAVI و RGRI با بارش و دماي فصل بهار، 84 و 51 درصد همبستگي داشتند، در حالي‎كه طي دهه‎هاي دوم و سوم، ضريب همبستگي هر دو شاخص به‌ترتيب به كمتر از 50 و 10 درصد كاهش يافت. با توجه ‌به ويژگي‎هاي منطقه مورد مطالعه، دخيل بودن چندين عامل مؤثر بر پوشش جنگلي و نيز اثرات متضاد يا همسان متغيرهاي اقليمي بر پوشش جنگلي، مي‌توان نتيجه گرفت كه شاخص‌هاي مذكور به‌منظور بررسي تأثير تغيير متغيرهاي اقليمي بر جنگل‌هاي زاگرس شمالي، انطباق و همبستگي كم تا متوسطي دارند.