فلسفۀ اخلاق سياسي در اسلام (مفهوم، ماهيت و نظام مسائل)

Philosophy of political ethics in Islam (Concepts, The nature and Framework of Issues)

اين نوشته به بررسي فلسفۀ اخلاق سياسي در اسلام به‌منزلۀ گرايشي بينارشته‌اي مي‌‌پردازد و تلاش مي‌‌كند تا به برخي از پرسش‌‌هاي اصلي آن پاسخ‌‌ گويد. هرچند اخلاق سياسي در فرهنگ و تمدن اسلامي داراي سابقه‌‌اي ديرين است و روش و منابع آن ذيل دانش اخلاق تعريف شده است، كمتر به وجه بينارشته‌‌اي آن توجه شده و بيشتر دستورهاي اخلاقي اسلام مرتبط با سياست بررسي شده است. تلاش شده تا به پرسش‌‌هاي بنيادين اخلاق سياسي مانند مفهوم، پيشينه، موضوع، روش، فايده، اهداف و نظام مسائل آن پاسخ داده شود و نسبت اخلاق سياسي با دانش‌ها و گرايش‌هاي ديگر كاويده گردد. نوآوري نوشته نيز آن است كه تلاش شده است تا وجوه بينارشته‌‌اي اخلاق سياسي موردتوجه قرار گيرد. پاسخ‌‌ پرسش‌‌هاي مطرح‌شده حكايت از آن دارد كه اخلاق سياسي، امكان و ظرفيت بالايي براي رشد و تعالي و تبديل‌شدن به دانشي مستقل در انديشۀ سياسي اسلامي را دارد. اين مهم، با بهره از چارچوب فلسفه علم و نگره درجه دوم، با روش توصيفي‌تحليلي به انجام رسيده است.

This article examines the Philosophy of political ethics in Islam as an interdisciplinary trend and seeks to answer some of its key questions. Although political ethics has a long history in Islamic culture and civilization, and its methods and sources have been defined under the knowledge of ethics, its interdisciplinary aspect has been neglected and most of the moral precepts of Islam related to politics have been considered. This paper seeks to explore the fundamental questions of political ethics, such as concept, background, subject, method, utility, purpose, Framework of Issues and the relationship between political ethics and other knowledge and trends. The answers given to the questions posed indicate that political ethics has a high potential for growth and excellence and becoming an independent knowledge in Islamic political thought. This important task has been done by descriptive-analytical method and using the questions of philosophy of science and second order view.