بررسي ترامتني شرح صحنه در نمايشنامه‌هاي تك‌پرده‌اي تنسي ويليامز

شرح صحنه، يكي از ويژگي‌هاي منحصر به فرد درام است كه از زمان‌هاي دور تاكنون، اگر چه گاه به صورتي بسيار مختصر، همواره بخشي از متن نمايشي بوده است. توضيحات صحنه (يا به بيان مايكل ايزاكاروف، ديداسكاليا) در نمايشنامه‌هاي مدرن، كاربرد پيچيده‌تري يافته‌اند و علاوه بر ذكر نكات فني، در خلق تصاويري غني‌تر از شخصيت‌ها و ويژگي‌هاي آنها، انتقال بهتر و دقيق‌تر طرح داستاني، نشان دادن تحولات موجود در هر صحنه، و ... به نمايشنامه‌نويس كمك مي‌كنند. توضيحات صحنه، همچنين بدل به شگردهايي هنري شده‌اند كه وجود صحنه افزار، ژست و حركت، موسيقي، و نورپردازهاي نمادين‌تر را ايجاب مي‌كنند. امروزه، كاركرد شرح صحنه در متون نمايشي تا بدان جا متحول شده است كه نمايشنامه‌نويسان، اغلب براي اين بخش از نمايشنامه، ارزشي همسنگ ديالوگ قايل بوده، با همان تفصيل و جزئيات بدان مي‌پردازند. از جمله نمايشنامه‌نويسان نوگرايي كه به شكلي وسيع و متنوع از توضيحات صحنه براي ابلاغ پيام و ديدگاه خود به مخاطب استفاده مي‌كرد و به رعايت دقيق اين توضيحات در اجراي نمايشنامه‌هاي خود تأكيد داشت، تنسي ويليامز بود. او كه علاوه بر نگارش آثار بلند، يكي از نويسندگان ماندگار و پركار در ژانر نمايشنامه تك‌پرده‌اي و كوتاه بود، در اين نمايشنامه‌ها نيز، همچون آثار بلند خويش، به توضيحات صحنه توجهي ويژه داشت و در نگارش آنها، از تجارب و اطلاعات هنري اش در ساير حوزه‌ها (نقاشي، مجسمه‌سازي، موسيقي، عكاسي، و سينما) بهره مي‌گرفت. مقاله حاضر در پي آن است تا شيوه استفاده تنسي ويليامز از شرح صحنه را بر مبناي تحليلي ترامتني مورد بررسي قرار داده و چگونگي استفاده اين نمايشنامه‌نويس را از شرح صحنه معرفي كند و از اين طريق اهميت استفاده از شرح صحنه را ـ كه اغلب مورد غفلت نمايشنامه‌نويسان قرار مي‌گيرد ـ مورد توجه و تأكيد قرار دهد.