تحليل معرفت‌شناختي كرامات شيخ احمد جام ژنده پيل

مفهوم معرفت و چگونگي كسب آن در متون صوفيه مسئله اي مورد توجه و جزء اولويت‌هاي فكري نويسندگان و مشايخ تصوف بوده است. از سوي ديگر بارزترين وجه رفتاري بزرگان صوفيه مقولۀ كرامت است كه در نظر جامعۀ هر عصر  به‌عنوان محكي براي سنجش جايگاه اولياء قلمداد شده است. اين پژوهش قصد دارد به اين دو پرسش پاسخ دهد: معرفت از نظر شيخ جام چيست ؟ و چه ارتباطي ميان معرفت مورد نظر شيخ جام و كرامات وي وجود دارد؟ كه براي نيل به آن ابتدا به ارزش و تعريف معرفت در كتب صوفيه خواهيم پرداخت و پس از آن به تعريف اين مفهوم در مكتوبات شيخ جام و تبيين ويژگي علم و معرفت در آثارش اشاره مي كنيم. با استناد به نوشته هاي شيخ جام روشن مي شود كه او معرفت را كيميايي مي داند كه  تحول ماهوي عارف را در پي دارد و دستيابي به معرفت، مقارن با توانايي تصرف در جوهر اشياء است. در ادامه به اهميت «قلب جوهر» در مقامات و نوشت ه هاي او و ارتباط آن با انديشه هاي كراميه خواهيم پرداخت. پس از اين سه مقدمه، به تحليل كرامات شگفت آور شيخ جام براساس نظام معرفت‌شناسي خاص او پرداخته، روايت اين‌گونه كرامات را فراتر از نيّت جعل و سند سازي، در حوزۀ تقابل‌هاي گفتماني معنا خواهيم كرد.